Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Cán bộ cho đặc khu cũng phải đặc biệt

15h50’, trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Anh Trí, Phó Thủ tướng cho biết, trên thế giới, việc ra đời các đặc khu là nơi để thí điểm thể chế và để tạo ra các cực tăng trưởng. Việt Nam cũng đang cân nhắc các vấn đề, lợi ích đặt ra cũng như việc đảm bảo an ninh quốc phòng, chủ quyền quốc gia. Quốc hội cũng đang có thảo luận về luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt với những nội dung tương tự đặt ra để cân nhắc. Tác động với cả nước thì Hà Nội, TPHCM vẫn là 2 đầu tàu kinh tế của cả nước. Cả nước còn có 7 vùng kinh tế trọng điểm khác. Vậy nên việc ra đời các đặc khu cũng không có tác động, ảnh hưởng gì với việc đầu tư cho 2 đầu tàu kinh tế và 7 vùng kinh tế trọng điểm này.

10 năm, 100 năm sau, 3 đặc khu đóng góp gì cho đất nước?

15h25, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) đặt câu hỏi: “Với tầm nhìn của 1 PGS kinh tế, một Phó Thủ tướng Chính phủ, 1 ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng đánh giá thế nào về ý nghĩa của việc xây dựng thành công 3 đặc khu với nền kinh tế Việt Nam? Mối quan hệ giữa sự phát triển kinh tế tại 3 đặc khu với sự đảm bảo an ninh, kinh tế, sự vẹn toàn lãnh thổ quốc gia theo các khoảng thời gian tầm nhìn 10 năm, 100 năm và lâu hơn nữa về việc này?”.

Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cho rằng, chưa thống kê GDP ở khu vực chưa chính thức là chưa phản ánh đủ quy mô nền kinh tế và tính đủ thì mới có giải pháp đúng được. Quan điểm của Phó Thủ tướng về việc này?

Đại biểu Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) trở lại với vấn đề tiền ảo. Từ thời sơ khai, từ hàng đổi hàng sang thành đổi vật có giá trị hơn rồi tới dùng kim loại quý như vàng để trao đổi rồi mới tới tiền giấy sử dụng như vậy ngang giá bây giờ. Với nền kinh tế công nghệ như hiện nay thì việc ra đời đồng tiền ảo là cần thiết, nên nghiên cứu để quản lý chứ không phải cấm.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đó là xu thế phát triển nhưng hiện tại pháp luật Việt Nam chưa cho phép việc lưu hành tiền ảo này.

14h58, đại biểu Nguyễn Thanh Xuân đề cập nghị quyết 120 của Chính phủ đề ra chương trình phát triển ĐBSCL. Ngoài việc Thủ tướng quyết định chi 2.500 tỷ đồng để xử lý sạt lở bờ sông, biển cho vùng này thì Chính phủ xác định việc gì cần làm cho vùng này?

Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An) đánh giá cao thành tựu kinh tế đạt được gần đây nhưng vấn đề xã hội lại chưa đạt được xứng tầm nên có nhiều biểu hiện xuống cấp về đạo đức. Giải pháp nào xử lý hiện tượng này?

Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) nói về quản lý tiền ảo. Đề nghị Phó thủ tướng cho biết Chính phủ có định hướng gì để quản lý tài sản này?

Sắp tới có 3 đặc khu thì việc tuyển chọn người đứng đầu với các vùng kinh tế này thế nào?

Trả lời câu hỏi, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề cập từ thời ông còn phụ trách Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, Chính phủ đã tổ chức hội nghị toàn quốc tại đây. Thủ tướng đã đi trực thăng thị sát toàn vùng và về ký ban hành Nghị quyết 120, sử dụng biện pháp quản lý tổng hợp vùng, nhất và về tài nguyên nước.

Việt Nam dù mưa nhiều nhưng nguồn nước phụ thuộc tới 60% vào nguồn từ nước ngoài. Khu vực ĐBSCL nền đất yếu lại thêm hiện tượng sụt lún lớn.

Nhắc lại phiên chất vấn Bộ trưởng TN-MT về việc quản lý bờ sông, bờ biển, Phó Thủ tướng nhấn mạnh quy chế quản lý với 3 vùng nước ngọt, lợ, mặn là giống nhau. Với những tiểu vùng như bán đảo Cà Mau, tứ giác Long Xuyên, Đồng Tháp Mười đã áp dụng quy chế quản lý như thế.

Thủ tướng đã quyết định xuất cấp 1.500 tỷ từ nguồn dự phòng ngân sách 2018 để xử lý việc sạt lở, di dời dân khỏi vùng nguy hiểm. Chính phủ cũng xin xuất cấp 1.000 tỷ từ nguồn dự phòng trung hạn hỗ trợ việc này.

Bộ Nông nghiệp sẽ là cơ quan chịu trách nhiệm chính thực hiện Nghị quyết 120.

Yên tâm vì Chủ tịch đặc khu được chọn rất chặt chẽ!

Với câu hỏi của đại biểu Nguyễn Hữu Cầu, Phó Thủ tướng chia sẻ lo lắng của đại biểu là nền kinh tế có kết quả tích cực nhưng biểu hiện đạo đức xã hội lại xuống cấp. Về quan điểm, Đảng và nhà nước đã xác định phát triển kinh tế là trọng tâm nhưng xây dựng xã hội là then chốt… Vậy nên Đảng đã ban hành Nghị quyết về xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, Nghị quyết về xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam đáp ứng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Theo đó, Đảng đánh giá, so với kinh tế, đối ngoại, quốc phòng, an ninh thì phát triển văn hóa chưa ngang bằng. Đảng yêu cầu đảm bảo phát triển văn hóa ngang bằng với kinh tế.

Theo Phó Thủ tướng, chủ trương thì rất rõ. Phát huy ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ soát xét lại toàn bộ công tác chăm lo đến văn hóa, tinh thần.

Cá nhân Phó Thủ tướng nhận định, dù có diễn biến phức tạp nhưng văn hóa xã hội tích cực vẫn là chủ đạo. Trong kỷ nguyên thông tin này, dù chỉ một vụ việc ở đâu đó xảy ra thì tốc độ lan truyền cũng rất ghê gớm, khó lường… Nhưng nhìn chung nền kinh tế xã hội đất nước vẫn đang phát triển tích cực.

Về vấn đề tiền ảo bitcoin, Phó Thủ tướng đề cập hiện tượng nhiều người dân, gia đình mua máy về “đào bitcoin”, rồi những hiện tượng tội phạm công nghệ như đường dây đánh bạc nghìn tỷ vừa qua. Thủ tướng đã chỉ đạo và Ngân hàng nhà nước quán triệt không công nhận bitcoin là đồng tiền được lưu hành tại Việt Nam.

Thực tế, việc nhập máy để đào tiền là tương đối sôi động. Từ năm ngoái tới năm nay đã nhập hơn 15.600 bộ máy, trong đó về TPHCM là 9.000, Hà Nội 6.000 còn lại là Đà Nẵng. Nhà nước đang xem xét việc không cho nhập máy này.

Về đặc khu và tiêu chí chọn cán bộ, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cơ chế đặc biệt thì con người cũng phải đặc biệt. Chủ tịch đặc khu sẽ được chọn chặt chẽ theo hướng Chủ tịch tỉnh giới thiệu, Bộ Nội vụ thẩm định, HĐND bầu và thủ tướng phê chuẩn nên có thể yên tâm.

Đại biểu Phạm Đình Cúc (Bà Rịa – Vũng Tàu) đề cập việc tích tụ ruộng đất cùng với cơ cấu lại nền nông nghiệp đang diễn ra nhưng vẫn chưa được quy định cụ thể nên mỗi địa phương triển khai khác nhau. Quan điểm của Chính phủ về việc này và giải pháp nào triển khai?

Đại biểu Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long) cho rằng hiệu quả sản xuất chưa cao, tiêu thụ năng lượng còn lớn, năng suất lao động tăng chậm. Vậy giải pháp nào để tăng cao, nhanh hơn năng suất lao động cũng như chất lượng nền sản xuất?

Đại biểu Điểu Huỳnh Sang (Bình Phước) đề cập sự liên kết kinh tế vùng còn yếu kém, mới tập trung ở thành bố lớn. Đâu là tồn tại lớn nhất của liên kết vùng và giải pháp tháo gỡ?

Đại biểu Thạch Phước Bình (Trà Vinh) tranh luận. Đại biểu quan tâm Nghị quyết 120 và chưa tán thành nhận định việc triển khai nghị quyết đã hiệu quả mà cho là nhiều nội dung đang xúc tiến chậm. Cụ thể, về vấn đề điện gió, hiện giá thành rất thấp, làm sao giải quyết vấn đề này?

Hồi đáp các câu hỏi, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề cập vấn đề liên kết vùng kinh tế. ông Huệ xác định đây là vấn đề quan trọng, nêu nguyên lý không phải cứ đi phát triển tiềm năng của mỗi địa phương mà cần phát huy tiềm năng so sánh của mỗi tỉnh đặt trong mối quan hệ với toàn vùng. Theo đó, việc xác định thế nào là do nhà nước phải cùng làm sau đó ưu tiên thúc đẩy các yếu tố phát triển liên kết toàn vùng. Ngoài ra, điều phối vùng còn phải tạo điều kiện cho việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn vùng. Việc này thì phải do doanh nghiệp làm.

Việc điều phối liên quan đến rất nhiều bộ ngành. Ngay vùng Đông Nam Bộ cũng có đề xuất suy tôn Chủ tịch TPHCM làm người điều phối liên kết trong toàn vùng. Chính phủ sẽ nghiên cứu vấn đề này.

Ý kiến về tích tụ ruộng đất, Phó Thủ tướng khẳng định, tái cơ cấu nông nghiệp đòi hỏi phải tổ chức lại sản xuất, thành lập các hợp tác xã, kêu gọi các DN đầu tư vào đây thì cần có đất đủ lớn cho các hoạt động. Thủ tướng đang tổ chức kịch bản và sẽ có hội nghị toàn quốc tới đây để bàn việc này. Mỗi khu vực thực hiện việc tích tụ ruộng đất khác nhau, miền Bắc thì thực hiện dồn điền đổi thửa, vùng trồng cao su Tây Bắc thì góp đồi nương… Vậy nên đúng là cần có chỉ đạo toàn quốc để thực hiện cho đồng bộ.

Về năng suất lao động, Phó Thủ tướng đồng ý với ý kiến Bộ trưởng Đào Ngọc dung nêu ra tại phiên chất vấn trước, tức là nếu tính căn cơ thì số liệu về năng suất lao động của Việt Nam có thể cao hơn và tốc độ tăng cao hơn, như năm 2017 là 5,5% trong khi Thái Lan chỉ hơn 2%.

Phó Thủ tướng thừa nhận năng suất lao động bình quân thì có thể đang thấp, vậy nên cần giải pháp nâng cao năng suất lao động nội ngành và toàn nền kinh tế.

Chống tham nhũng không “cản trở” phát triển kinh tế

14h45, có 71 đại biểu đăng ký chất vấn Phó Thủ tướng.

Đại biểu Mùa A Vàng (Điện Biên) đề cập tình trạng phát hiện thuốc giả, kém chất lượng đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của Chính phủ với vấn đề này?

Đại biểu Giàng A Chu khái quát cuộc chiến chống tham nhũng đã đạt kết quả nhất định, tạo niềm tin với người dân cả nước. Quan điểm của Chính phủ với việc tiếp tục cuộc chiến này?

Đại biểu Giàng Thị Bình gửi tới Phó Thủ tướng câu hỏi, quy mô nền kinh tế Việt Nam còn nhỏ nhưng độ mở rất lớn. Làm thế nào đảm bảo sự ổn định nền kinh tế trong điều kiện đó?

Đại biểu Nguyễn Thanh Phương (Tây Ninh) phản ánh sản phẩm cà phê, tiêu ảnh hưởng nghiêm trọng sự cố cà phê pin vừa qua. Làm thế nào bảo vệ các thương hiệu Việt?

Trả lời câu hỏi của đại biểu Mùa A Vàng, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, tỷ lệ thuốc giả, thuốc kém chất lượng của thế giới trung bình là 10% trong khi tại Việt Nam tỷ lệ này chỉ 2,1%. Tuy nhiên, thời gian qua, có một số vụ việc rất nghiêm trọng như vụ thuốc ung thư bằng bột than tre. Các cơ quan đã chỉ đạo khởi tố, điều tra vụ án. Chính phủ cũng chỉ đạo thực hiện các giải pháp như đấu thầu thuốc tập trung tại Bộ Y tế, tại Bảo hiểm Y tế Việt Nam, tại các địa phương. Qua đó đã giảm được 15-20% chi phí giá thuốc, thuốc biệt dược gốc cũng giảm được 13%.

Thời gian qua, Thủ tướng có chỉ đạo và từ 2017 đã có kết nối công nghệ thông tin để truy xuất nguồn gốc của thuốc tại 3 tỉnh, sắp tới sẽ có đánh giá thí điểm để triển khai trên cả nước.

Chỉ thị của Thủ tướng cũng chuẩn bị ban hành để chống hành vi buôn bán thuốc giả, thuốc lậu trên phạm vi cả nước.

Về vấn đề chống tham nhũng, ông Huệ nhấn mạnh, công cuộc này đã đạt kết quả rất to lớn, căn bản, trong năm 2017 được cử tri đồng bào ủng hộ và ngay cả bạn bè quốc tế cũng đánh giá cao. Bạn bè có hỏi chống tham nhũng mạnh mẽ như vậy có ảnh hưởng gì môi trường đầu tư kinh doanh và câu trả lời là không. Bằng chứng là năm 2017 nền kinh tế đạt những thành công toàn diện, rực rỡ.

Quan điểm của Thủ tướng chỉ đọa rất quyết liệt, thanh tra chính phủ và Kiểm toán nhà nước đã vào cuộc và có nhiều con số lớn. Cơ quan cảnh sát điều tra của Bộ Công an cũng phá được nhiều vụ án quan trọng. Thời gian tới, Chính phủ sẽ nghiêm túc thực hiện chương trình của Ban chỉ đạo TƯ về Phòng chống tham nhũng do Tổng Bí thư đứng đầu để đẩy mạnh hơn nữa công cuộc phòng chống tham nhũng này.

Về vấn đề độ mở của nền kinh tế, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhận xét, đây là một câu hỏi thú vị. GDP của Việt Nam rất nhỏ, mới hơn 250 tỷ USD nên bất cứ biến động nào của khu vực và quốc tế đều ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam vậy nên phải gia tăng sức chống chịu của hệ thống ngân hàng, tài chính, chứng khoán. Thủ tướng đang chỉ đạo các cơ quan xây dựng hệ thống đánh giá rủi ro đến 2020.

Về bảo vệ thương hiệu sản phẩm Việt Nam, Phó Thủ tướng Vương Huệ đề cập vụ việc “cà phê pin”. Theo báo cáo của Bộ Công an thì thực tế là người ta trộn pin với vỏ cà phê để trộn vào tiêu chứ không phải là trộn vào cà phê để pha đồ uống. Tuy nhiên, việc làm như thế với sản phẩm nào cũng không được.

Cũng như các sản phẩm chủ lực của nông nghiệp (năm ngoái tổng kim ngạch xuất khẩu là 36 tỷ USD, năm nay mục tiêu là 40 tỷ USD) thì giải pháp phải là sản xuất theo chuỗi cung ứng hàng hóa, có chương trình quảng bá hàng hóa, thương hiệu, có chỉ dẫn địa lý với các sản phẩm cũng như hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan, ban hành tiêu chuẩn với từng ngành hàng và phát huy vai trò của các hiệp hội, ngành nghề, đẩy mạnh an toàn thực phẩm.

Cũng như các sản phẩm chủ lực của nông nghiệp (năm ngoái tổng kim ngạch xuất khẩu là 36 tỷ USD, năm nay mục tiêu là 40 tỷ USD) thì giải pháp phải là sản xuất theo chuỗi cung ứng hàng hóa, có chương trình quảng bá hàng hóa, thương hiệu, có chỉ dẫn địa lý với các sản phẩm cũng như hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan, ban hành tiêu chuẩn với từng ngành hàng và phát huy vai trò của các hiệp hội, ngành nghề, đầy mạnh an toàn thực phẩm.

Báo cáo thêm một số vấn đề trước khi trực tiếp trả lời chất vấn của các đại biểu, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, tại kỳ họp này, đã có 137 chất vấn gửi tới các thành viên Chính phủ. Phó Thủ tướng cập nhật những thông tin mới nhất về công tác điều hành của Chính phủ. Theo ông Huệ, trong tháng 5, kinh tế tiếp tục có xu hướng tích cực. Kinh tế vĩ mô ổn định; chỉ số giá tiêu dùng tháng 5 tăng 0,55% (chủ yếu do tăng giá xăng dầu và giá thịt lợn hơi), bình quân 5 tháng tăng 3,01%; lạm phát cơ bản tăng 1,34%. Xuất khẩu 5 tháng đạt trên 93 tỷ USD, tăng 15,8%; xuất siêu 3,4 tỷ USD. Thu ngân sách nhà nước đạt khá, tăng 13,6%, bằng 41,6% dự toán. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện 6,75 tỷ USD, tăng 9,8%…

Các ngành kinh tế tiếp tục phát triển ổn định. Nông nghiệp được mùa, giá bán tăng, nông dân có lãi, đời sống được cải thiện. Sản xuất công nghiệp 5 tháng tăng 9,7%, trong đó ngành chế biến chế tạo tăng 11,8%. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 10,1%, loại trừ yếu tố giá tăng 8,3%. Khách quốc tế đạt trên 6,7 triệu lượt, tăng 27,6%.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng xác nhận, như ý kiến của nhiều đại biểu, tình hình còn nhiều khó khăn, thách thức. Sản xuất công nghiệp có xu hướng tăng chậm lại. Giải ngân vốn đầu tư công 5 tháng cao hơn cùng kỳ năm 2017 nhưng mới đạt 22,5% dự toán. Nhập siêu của khu vực trong nước cao. Cắt giảm thủ tục hành chính nhiều nơi chưa đạt yêu cầu; chi phí logistics, vận tải, kho bãi… còn cao. Xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông đường sắt liên tiếp. Tình hình khiếu nại, khiếu kiện, trật tự an toàn xã hội ở một số địa bàn diễn biến phức tạp.

Đi vào một số vấn đề cụ thể các đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm, chất vấn, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề cập trước hết chuyện đầu tư BOT cũng như việc xử lý tồn tại các dự án BOT.

Phó Thủ tướng khái quát, huy động nguồn lực xã hội đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, trong đó có đầu tư theo hình thức BOT là rất cần thiết và đúng đắn. Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện thời gian qua còn nhiều vướng mắc, yếu kém và sai phạm.

Để xử lý tồn tại của các dự án BOT, Chính phủ đã và đang chỉ đạo tăng cường thanh tra, kiểm tra xử lý nghiêm các vi phạm. Trên cơ sở kết quả kiểm toán, thanh tra, rà soát từng dự án BOT, khẩn trương quyết toán, điều chỉnh giảm phí BOT phù hợp, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và người dân.

Về vấn đề quản lý đất đai, môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, Phó Thủ tướng nêu rõ chủ trương điều hành của Chính phủ là chú trọng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tăng cường quản lý và hiện đại hóa hệ thống thông tin đất đai, giải quyết các tranh chấp, khiếu kiện liên quan đến đất đai, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Cơ quan quản lý nhà nước cũng nỗ lực hoàn thiện quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường; xây dựng hệ thống quan trắc và cảnh báo môi trường, trước hết tại các khu công nghiệp. Xây dựng hệ thống tiêu chí về môi trường để lựa chọn, sàng lọc loại hình, công nghệ trong thu hút đầu tư. Đổi mới công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm.

Xây dựng văn hoá ứng xử trong trường học; tạo môi trường giáo dục an toàn, thân thiện; thực hiện hiệu quả các giải pháp phòng, chống bạo lực học đường. Nâng cao đạo đức nhà giáo, phát huy dân chủ, đưa quy tắc ứng xử vào trong nội quy trường học. Chú trọng tư vấn tâm lý học đường. Đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục đạo đức cho học sinh, nhất là giáo dục nhân cách, đạo đức lối sống, kiến thức pháp luật, ý thức công dân và trách nhiệm xã hội.

Về vấn đề thị trường lao động, giải quyết việc làm, nâng cao chất lượng dạy nghề, chăm sóc bảo vệ trẻ em, Phó Thủ tướng nhấn mạnh giải pháp thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp phát triển thị trường lao động, bảo đảm liên thông, minh bạch, gắn với nhu cầu sử dụng lao động; khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp vào hoạt động đào tạo nghề; xử lý nghiêm mọi hành vi bạo hành, lạm dụng, xâm hại trẻ em.

Hơn 2 ngày qua, Quốc hội đã lần lượt chất vấn 4 thành viên Chính phủ: Bộ trưởng Giao thông – Vận tải Nguyễn Văn Thể, Bộ trưởng Tài nguyên – Môi trường Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Lao động, Thương binh & Xã hội Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Giáo dục – Đào tạo Phùng Xuân Nhạ. Mỗi Bộ trưởng đều có hơn một buổi làm việc trên “ghế nóng”.

Theo đó, phần chất vấn Bộ trưởng GD-ĐT bắt đầu từ sáng 6/6 và kéo dài thêm 30 phút vào buổi chiều. Từ 14h25 mới đến phần đăng đàn của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ. Trừ thêm giờ nghỉ giải lao, ông Huệ có khoảng 120 phút để vừa báo cáo thêm các vấn đề thuộc về công tác điều hành, chỉ đạo của Chính phủ trên tất cả các mặt vừa trực tiếp trả lời thêm các chất vấn của đại biểu.

Đây là lần đầu tiên ông Huệ đứng ở vị trí “ghế nóng” trên cương vị lãnh đạo Chính phủ. Trước đó, tại kỳ họp giữa năm, theo thông lệ, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ là người thay mặt Chính phủ trả lời chất vấn. Tuy nhiên, ông Huệ cũng đã từng nhiều lần ở vị trí “chia lửa” với các Bộ trưởng, trưởng ngành trong các phiên chất vấn từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khoá XIV tới nay.

Theo Dân Trí