Các quan chức Nga và Ukraine dự kiến gặp nhau ngày 13-7 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, để bàn về việc khơi thông xuất khẩu ngũ cốc trong lúc giá cả tăng phi mã do chiến sự.
Ngũ cốc được đưa lên xe tải ở cảng Odessa của Ukraine
Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ, Liên Hiệp Quốc được cho là cũng sẽ tham gia sự kiện này.
Theo Hãng tin Reuters, theo lịch trình, các bên sẽ thảo luận khả năng lập một thỏa thuận nhằm nối lại xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine qua cảng Odessa trên Biển Đen.
Các nhà ngoại giao cho biết những vấn đề sẽ được thảo luận bao gồm việc các tàu Ukraine dẫn tàu chở ngũ cốc đi qua những vùng biển gài mìn, Nga chấp nhận ngừng bắn trong lúc vận chuyển hàng, và Thổ Nhĩ Kỳ – với sự hỗ trợ của Liên Hiệp Quốc – sẽ kiểm tra các lô hàng để đảm bảo nó không được dùng để vận chuyển vũ khí.
Trong thông báo chính thức ngày 12-7, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar nói rằng các bên sẽ tập trung vào việc vận chuyển ngũ cốc đang bị kẹt tại các cảng của Ukraine ra thị trường thế giới.
Tuy nhiên, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres không mấy lạc quan. “Chúng tôi đang làm việc cật lực nhưng vẫn còn một chặng đường phía trước. Nhiều người đang bàn về vấn đề này, còn chúng tôi muốn thử làm điều đó”, ông Guterres nói.
Nga và Ukraine đều là những nước cung cấp lúa mì quan trọng của thế giới, trong đó Nga là nhà xuất khẩu phân bón lớn, còn Ukraine sản xuất nhiều dầu hoa hướng dương, bắp (ngô). Chiến sự nổ ra cuối tháng 2-2022 đã gây tắc nghẽn xuất khẩu của cả 2 nước. Ước tính có hơn 20 triệu tấn ngũ cốc của Ukraine đang bị mắc kẹt.
Trong diễn biến khác, Ukraine cho biết đang tăng tốc xuất khẩu ngũ cốc bằng đường thủy qua cửa sông Bystre của sông Danube. “Trong 4 ngày qua đã có 16 tàu đi qua cửa sông Bystre” – Thứ trưởng Bộ Hạ tầng Ukraine, ông Yuriy Vaskov, nói.
Kiev hy vọng khi tắc nghẽn được giải quyết, nước này có thể xuất được 500.000 tấn ngũ cốc mỗi tháng.
Ngày 13-7, các nguồn tin cấp cao Nga cho biết Liên minh châu Âu (EU) và Nga đạt được thỏa thuận về việc vận chuyển hàng hóa đến khu vực Kaliningrad, vùng lãnh thổ thuộc Nga. Theo đó, việc nhất trí văn bản cuối cùng giữa EU và Lithuania đã diễn ra vài tuần nay.
Tháng trước, Lithuania đã tuyên bố cấm vận chuyển các loại hàng hóa của Nga đi qua lãnh thổ nước này tới Kaliningrad. Lệnh cấm ảnh hưởng đến các mặt hàng như than đá, kim loại, vật liệu xây dựng và công nghệ tiên tiến của Nga.
Trên thực địa, ở miền đông Ukraine chiến sự vẫn tiếp diễn. Mới nhất, Kiev tuyên bố đã phá hủy một kho vũ khí của Nga và thực hiện “chiến dịch đặc biệt” nhằm giải thoát những quân nhân bị bắt giữ tại khu vực Kherson do Nga kiểm soát.
Vào đầu tháng 6-2022, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã có cuộc đàm phán về đảm bảo hành lang an toàn cho xuất khẩu ngũ cốc Ukraine tại Ankara, nhưng không đạt được tiến triển nào.
Nguồn: tuoitre.vn