Vắc xin COVID-19 mua bằng ngân sách phải kê khai, công bố giá để ‘bảo vệ ngành y’

Ngày 14-12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến với báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện quy định tại nghị quyết số 30 kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV về các chính sách phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

Theo nghị quyết 30 của Quốc hội, các chính sách phòng chống dịch bệnh COVID-19 thực hiện đến hết ngày 31-12-2022.

Tại tờ trình, Chính phủ đề nghị chuyển tiếp thực hiện bốn chính sách để bảo đảm quyền, lợi ích của người dân.

Trong đó đề nghị tiếp tục miễn thực hiện kê khai, công bố giá đối với vắc xin mua bằng nguồn ngân sách nhà nước, quỹ vắc xin phòng COVID-19 để tiêm miễn phí cho nhân dân cho đến khi công bố hết dịch.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho hay nhiều ý kiến trong thường trực ủy ban cho rằng việc cho phép miễn kê khai giá vắc xin được thực hiện trong bối cảnh khan hiếm vắc xin, ít nhà sản xuất.

Do đó đề nghị Chính phủ đánh giá lại sự cần thiết của chính sách này trong bối cảnh mới khi đã có nhiều nơi sản xuất vắc xin hơn và tỉ lệ tiêm chủng của nước ta đang đạt mức cao.

Ủy ban Xã hội đề nghị Chính phủ đề xuất cụ thể thời gian thực hiện vì việc kéo dài thời hạn “cho đến khi công bố hết dịch” rất chung chung.

Thảo luận sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị có tờ trình riêng về bốn chính sách, thuyết minh rõ hơn để Quốc hội quyết định thực hiện chứ không “xác định đây là chuyển tiếp”.

“Tất cả các chính sách theo nghị quyết 30 chấm dứt hiệu lực, kết thúc, lại nói chính sách chuyển tiếp, tiếp tục thực hiện rất rắc rối, khó hiểu, mâu thuẫn”, ông Tùng nói.

Ông cũng bày tỏ đồng tình với cơ quan thẩm tra liên quan việc kê khai và công bố giá vắc xin được mua sắm bằng ngân sách nhà nước.

Theo ông Tùng, cần quay trở lại áp dụng biện pháp như bình thường, tức là vắc xin mua bằng ngân sách phải “kê khai và công bố giá” và “đây cũng là để bảo vệ cho ngành y”.

Về chính sách cho phép áp dụng biện pháp “ngừng hoạt động”, bản chất là đình chỉ hoạt động của các cơ sở, tạm ngừng hoạt động các cơ sở dịch vụ trong bối cảnh dịch cấp độ 3, cấp độ 4, ông Tùng nói đây là biện pháp “hết sức đặc biệt” và về nguyên tắc Quốc hội sẽ quyết định.

Ông nhấn mạnh nếu Quốc hội cho phép thì chỉ ủy quyền đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Chính phủ áp dụng phải báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và có sự đồng ý mới chặt chẽ.

Cũng theo ông Tùng, để thực hiện nghị quyết 30, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, đặc biệt các địa phương đã ban hành rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thông báo, chỉ thị… để đáp ứng yêu cầu trong tình trạng cấp bách.

Vì vậy khi tuyên bố những chính sách theo nghị quyết 30 hết hiệu lực thì các văn bản hướng dẫn, quy định cụ thể hay triển khai thực hiện cũng hết hiệu lực.

“Phải tuyên bố một cách rành mạch là những văn bản nào hết hiệu lực, chứ không nói chung chung được, vì đây là những quy định pháp lý”, ông Tùng nêu ý kiến.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng cần tuyên bố các nghị quyết nào của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành “hết hiệu lực từ ngày nào”.

Đồng thời đề nghị Chính phủ rà soát để công bố hết hiệu lực của các văn bản thuộc thẩm quyền của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương.

Với các chính sách đang “thanh toán dở dang”, Chủ tịch Quốc hội nói đề xuất cho thanh toán tiếp là đúng song cần có thời hạn thực hiện.

“Nói một câu “cho đến khi kết thúc” không biết đằng nào mà lần, không tạo được áp lực để giải quyết thanh toán. Phải rõ ràng về thời hạn, thời hạn khả thi nhưng phải tích cực, khẩn trương. Ví dụ cùng lắm hết năm 2023 thôi”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Ông cũng chỉ rõ với chính sách chưa rõ cũng chưa nên ban hành và khi có tình trạng khẩn cấp sẽ lại giải quyết theo tình trạng khẩn cấp.