Quốc hội vừa dứt phiên thảo luận về Dự thảo Luật Cư trú (sửa đổi) vào trưa 21-10. Như thông lệ, sau khi không còn ý kiến phát biểu, tranh luận nào nữa, thì Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an được mời lên phát biểu tiếp thu, giải trình.
Trước đó, đa số ĐBQH phát biểu đều đề cập đến hai phương án chuyển tiếp đối với việc bỏ Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy như khoản 3, Điều 38 của Dự thảo luật. Các ý kiến phần lớn tán thành với phương án đến 31-12-2022 mới bỏ hẳn Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm nói với sự chuẩn bị của Ban soạn thảo, của Bộ Công an thì có thể bỏ được Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú từ 1-7-2021. Ảnh: QH
Khi giải trình và đề cập đến các ý kiến này, Bộ trưởng Tô Lâm trích lại ý kiến của Chủ tịch Quốc hội ở phiên họp của UB Thường vụ Quốc hội trước đó và cho rằng: “Bỏ sổ hộ khẩu là mong ước của người dân”.
Theo Bộ trưởng Tô Lâm, ước muốn của người dân là như thế mà nếu đặt thêm thời hạn chuyển tiếp đến 31-12-2022 thì có thể không phù hợp.
“Sổ hộ khẩu có rất nhiều điều khoản quy định đi theo, mà thường gọi nôm na là “ăn theo”. Thế thì phải thay đổi phương thức quản lý. Cả hệ thống phải thay đổi chứ không chỉ là cái sổ hộ khẩu. Chúng tôi dự kiến, trong báo cáo tác động và kế hoạch triển khai, từ nay đến 1-7-2021, vận động người dân chuyển đổi… thông qua một giấy căn cước công dân. Bởi khi Luật Cư trú (sửa đổi) có hiệu lực thì Luật Căn cước công dân cũng đồng thời có hiệu lực” – Bộ trưởng Tô Lâm nêu.
Giải thích thêm với Quốc hội, ông nói: “Báo cáo Quốc hội là đến nay thông tin về cơ sở dữ liệu dân cư đã được khoảng 90% rồi. Giờ chỉ là thẩm định, phúc tra thông tin và đưa vào máy. 10% còn lại có thể 2020 này hoàn thành. Chúng tôi mạnh dạn và đề nghị thực hiện ngay”.
Vẫn theo Bộ trưởng Tô Lâm, trước đó có báo cáo về việc kéo dài thời gian cấp căn cước công dân, nhưng cả Quốc hội và Chính phủ cho rằng không cần kéo dài. “Tốc độ thực hiện chúng tôi đã có lộ trình. Chính phủ điện tử là dựa trên cơ sở dữ liệu này và hiện đang được thực hiện, các quyết định của Chính phủ về vấn đề này thì các bộ, ngành cũng đang làm…”.
Với những lý do như vậy, có vẻ Bộ trưởng Tô Lâm mong muốn việc bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy để chuyển sang “phương thức quản lý mới” được thực hiện ngay tại thời điểm 1-7-2021 như phương án 2 của Dự thảo Luật Cư trú. Ông nói: “Nếu giới hạn thời gian như vậy thì bắt buộc các Bộ, ngành đều phải phối hợp với nhau để làm. Chúng tôi đầy đủ cơ sở để làm việc này”.
Cuối buổi giải trình tiếp thu, Bộ trưởng Tô Lâm còn khẳng định: “Quản lý (cư trú-PV) bằng phương thức mới thì còn không cần phải thực hiện tổng điều tra dân số nữa, vì đã có trên hệ thống hết”.
Trước đó, mở đầu phiên thảo luận về Dự luật này, Chủ nhiệm UB Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nói ý kiến của đa số ĐBQH đều tán thành với việc cần chuyển đổi sang phương thức quản lý cư trú mới và nhất trí quy định Luật sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2021 như đề xuất và cam kết của Chính phủ.
Song nhiều ý kiến đề nghị trong Luật cần có một số quy định có tính chất chuyển tiếp phù hợp để bảo đảm sự thích ứng kịp thời của các cơ quan nhà nước có liên quan, tránh làm phát sinh thêm thủ tục, gây khó khăn, phiền hà cho người dân.
Theo giải trình của UB Thường vụ Quốc hội, khi thảo luận đa số ý kiến đề nghị cho phép người dân được tiếp tục sử dụng sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp cho đến hết ngày 31-12-2022 để chứng minh thông tin về nơi cư trú. Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú khi đó không được coi là công cụ quản lý cư trú như hiện nay mà chỉ đơn thuần là giấy tờ xác nhận nơi cư trú công dân.
Trái lại, một số ý kiến đồng ý Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú sẽ hết giá trị cùng thời điểm Luật Cư trú (sửa đổi) có hiệu lực, tức là từ 1-7-2021. Các ý kiến này cho rằng: phương thức quản lý cư trú mới là tiến bộ, cần được thực hiện ngay một cách đồng bộ.
“Quy định như vậy cũng tạo áp lực để Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương tích cực, khẩn trương hơn nữa trong việc hoàn thành sớm các chỉ tiêu, nhiệm vụ về xây dựng Chính phủ điện tử”, ông Tùng trình bày.
Theo Plo.vn
