Dân quân tự vệ (DQTV) là lực lượng nòng cốt, đáng tin cậy bảo vệ Đảng, chính quyền và nhân dân ở địa phương. Nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của lực lượng này, Bộ CHQS tỉnh đã tích cực tham mưu Tỉnh ủy – UBND tỉnh ban hành các chỉ thị, nghị quyết chuyên đề về công tác quốc phòng, quân sự địa phương; về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV.
Theo đó, Bộ CHQS tỉnh chú trọng xây dựng lực lượng rộng khắp, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, bản lĩnh chính trị vững vàng, có tinh thần yêu nước, trung thành với đường lối đổi mới của Đảng và lợi ích của nhân dân. Thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng cán bộ, chiến sĩ, DQTV xác định tốt vai trò, trách nhiệm, nhận thức đúng đắn để cảnh giác, kiên quyết làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình – bạo loạn lật đổ” của các thế lực thù địch. Đây là vấn đề có tính nguyên tắc trong xây dựng lực lượng vũ trang của Đảng.
Đối với các xã biên giới, xây dựng lực lượng DQTV càng trở nên quan trọng bởi khu vực biên giới thường phức tạp hơn nội địa. Dân quân các xã biên giới phải thường xuyên tuần tra, truy quét, ngăn chặn vi phạm quy chế biên giới xâm nhập, lấn chiếm, buôn lậu qua biên giới; bảo vệ sản xuất, phòng chống, khắc phục thiên tai… Chính vì vậy, Bộ CHQS tỉnh đã cùng các cấp ủy đảng, chính quyền tập trung xây dựng lực lượng dân quân thường trực để phát huy và nâng cao chất lượng hoạt động; thống nhất xây dựng chi bộ quân sự, tổ đảng quân sự và chi đoàn dân quân. Đến nay, 100% xã, phường, thị trấn đều có chi bộ, tổ đảng quân sự. Toàn tỉnh có 22,61% DQTV là đảng viên, 60,35% đoàn viên DQTV; 100% ban CHQS xã, phường, thị trấn được biên chế đủ 4 chức danh chỉ huy trưởng, phó chỉ huy trưởng, chính trị viên và chính trị viên phó duy trì hoạt động theo quy chế, gắn với quy hoạch đội ngũ cán bộ kế cận của chính quyền cơ sở. Các tổ chức đảng trong DQTV luôn giữ vững nguyên tắc chi bộ mẫu mực về tính kỷ luật, chiến đấu, thực sự là hạt nhân đoàn kết, là nhân tố quyết định hoạt động của DQTV.
Một buổi tuyên truyền pháp luật cho dân quân chốt biên giới – Ảnh: Q.Thạch
Hằng năm, Bộ CHQS tỉnh đều phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho trưởng, phó phòng, bí thư chi bộ, chủ tịch, phó chủ tịch UBND xã, phường; giám đốc, phó giám đốc các công ty, nông, lâm trường trong toàn tỉnh; xã, phường đội trưởng, chỉ huy tự vệ trong tỉnh. Từ đó giúp cán bộ, chiến sĩ DQTV nắm vững quan điểm cơ bản về củng cố, xây dựng nền quốc phòng toàn dân. Tỉnh hiện xây dựng được 11 chốt dân quân biên giới, từ lúc có chốt dân quân, tình hình an ninh trật tự ở đây được đảm bảo.
Không chỉ thực hiện tốt nhiệm vụ trên tuyến biên giới, DQTV còn giúp dân thu hoạch mùa màng, sửa chữa nhà cửa; tuyên truyền nhân dân thực hiện quy chế biên giới; tham gia chống tội phạm; chống xâm phạm chủ quyền, lãnh thổ biên giới quốc gia; phối hợp công an, biên phòng, kiểm lâm cùng giữ gìn an ninh biên giới, bảo vệ rừng. Kết quả, giúp dân làm 24,222km đường giao thông nông thôn, nạo vét 2.250m kênh mương, sửa chữa và xây dựng 58 căn nhà tốc mái; xây dựng 4 cây cầu và khai thông 26 cống; thu hoạch 10 ha hoa màu; khắc phục hậu quả thiên tai cho 79 hộ dân.
Năm 2016, DQTV tuần tra, truy quét trên tuyến biên giới và nội địa được 25.271 cuộc/75.805 lượt DQTV tham gia; cùng lực lượng chức năng giải quyết 600 vụ việc, bắt giữ 457 đối tượng phạm pháp, hình sự, gây rối.
Trong tình hình mới, Bộ CHQS tỉnh xác định tiếp tục xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp có chất lượng ngày càng cao, đủ sức hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; chủ động phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền cơ sở tăng cường xây dựng vùng biên giới đủ sức ngăn chặn và làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, biên giới của Tổ quốc. Trên cơ sở đó, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong chăm lo, xây dựng DQTV xứng tầm với vị trí, vai trò của lực lượng quan trọng này.
Đại tá Trần Bá Chung
(Chỉ huy phó Bộ CHQS tỉnh)
