Sau khi xảy ra đánh nhau, tuy cả hai bên đều có thương tích nhưng CQĐT huyện Phú Riềng, Bình Phước lại chỉ khởi tố và bắt giam 4 đối tượng phía “bên này” khiến vụ án đang bị tố là điều tra thiếu khách quan, không toàn diện. Đã vậy một bị can dưới 18 tuổi bị CQĐT áp dụng tạm giam có nhiều dấu hiệu vi phạm tố tụng.
Mẹ bị can Chu Minh Đức tại hiện trường vụ án.
Đánh nhau từ chuyện chặt tàu dừa
Theo một số nhân chứng, chiều ngày 31/12/2018, Chu Văn Hùng (SN 1992, ngụ thôn 4, xã Long Bình, huyện Phú Riềng) đi về nhà thì thấy có mấy tàu lá dừa bị chặt, liền nói với nhóm người nướng cá ở cùng thôn là “lần sau tới câu đừng chặt dừa”.
Ngay lúc này, một người trong nhóm nướng cá là Lê Thùy Anh (SN 1990, trú thôn Phú Tân, xã Phú Riềng) liền nói “tao chặt hết cây dừa của mày còn được”.
Từ câu nói này, Thùy Anh và Hùng đã xảy ra to tiếng, xô xát dẫn đến vụ hỗn chiến giữa hai nhóm người. Hậu quả vụ đánh nhau nay là Thùy Anh bị một số vết thương vùng mặt (do vật tày cứng tác động), tổn hại 40% sức khỏe. Trong khi đó, nhóm bên kia có Hùng bị tổn hại 10% sức khỏe (vết chém ở lưng); anh Trần Trọng Trí (SN 1984, bà con với Hùng) bị 7% sức khỏe (vết thương vùng đầu và tay).
Sau khi có kết quả giám định trên, CQĐT Công an huyện Phú Riềng đã khởi tố vụ án “cố ý gây thương tích”, khởi tố bị can và bắt tạm giam với 4 người thuộc nhóm Chu Văn Hùng gồm: Hùng; Trí; Trần Thiện Nhân (SN 2002) và Chu Minh Đức (SN 2001) vì cho rằng những người này dùng hung khí đánh Lê Thùy Anh gây thương tích 40%.
Cho rằng việc khởi tố “một phía” như trên là không khách quan, bà Bùi Thị Hà (mẹ bị can Chu Minh Đức) đã có đơn khiếu nại vì cho rằng CQĐT cần khởi tố, xử lý đối với Lê Thùy Anh và Nguyễn Đình Quý (SN 1999, ngụ thôn 4, xã Long Bình), vì hai người này đã gây gổ trước và dùng dao chém anh Hùng và anh Trí.
Ngoài ra, bà Hà cũng đề nghị CQĐT phải trưng cầu giám định lại về thương tích với Thùy Anh vì thương tích thực tế của bị hại này không nghiêm trọng như kết quả giám định vừa qua.
Luật sư Lê Ngọc Hà (Văn phòng Luật sư Đa Phúc, Đoàn Luật sư Hà Nội, người bào chữa cho các bị can) cho biết, với tư cách là luật sư bào chữa, đã có kiến nghị gửi tới CQĐT Công an huyện Phú Riềng đề nghị khởi tố bị can đối với Lê Thùy Anh và Nguyễn Đình Quý về tội “Cố ý gây thương tích” và tội “Giết người” vì hai đối tượng này đã có hành vi dùng dao chém anh Trí vào đầu, chém anh Hùng vào lưng.
Cũng theo LS Hà, trách nhiệm của CQĐT là phải điều tra khách quan, toàn diện mọi tình tiết của vụ án (nguyên nhân, động cơ, mục đích của tội phạm; các tình tiết tăng nặng giảm nhẹ…) của vụ án.
“Như vậy, trong vụ án này, phải làm rõ hành vi chém người của Thùy Anh và Quý thì mới đảm bảo việc điều tra được khách quan, toàn diện, cũng như giúp xác định đúng tội danh đối với nhóm người bên kia. Nếu có căn cứ chứng minh nguyên nhân đánh người của Trí, Đức, Nhân là do muốn bảo vệ tính mạng, sức khỏe của Hùng hoặc do bức xúc trước việc người thân bị Thùy Anh và Quý chém thì hành vi của các bị can này có dấu hiệu do “bị kích động mạnh”. Còn hành vi của Hùng có tính chất “phòng vệ chính đáng””, LS Hà nói.
Dù bị can và người giám hộ đã liên tục đề nghị khởi tố đối với Thùy Anh và Quý nhưng đã hơn một tháng trôi qua, CQĐT Công an huyện Phú Riềng vẫn chưa có trả lời chính thức về vấn đề này.
Tạm giam người chưa đủ 18 tuổi có phạm luật?
Tính đến thời điểm hiện thì một trong các bị can là Trần Thiện Nhân (sinh ngày 2/12/2002) đang bị CQĐT Công an huyện Phú Riềng áp dụng biện pháp tạm giam dù bị can này vẫn chưa đủ 18 tuổi.
Khoản 1 Điều 419, BLTTHS 2015 quy định “chỉ áp dụng biện pháp tạm giữ, tạm giam đối với người bị buộc tội là người dưới 18 tuổi khi có căn cứ cho rằng việc áp dụng biện pháp giám sát và các biện pháp ngăn chặn khác không hiệu quả”.
Tuy nhiên, trong vụ án này, không hiểu CQĐT căn cứ vào đâu để cho rằng các biện pháp ngăn chặn khác đối với Nhân là không hiệu quả và cần thiết phải tạm giam với bị can này?
Hơn nữa, khoản 3 Điều 419 BLTTHS còn quy định “người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có thể bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, bị bắt, tạm giữ, tạm giam về tội nghiêm trọng do cố ý, tội rất nghiêm trọng, tội đặc biệt nghiêm trọng nếu có căn cứ quy định tại các Điều 110, 111 và 112, các điểm a, b, c, d và đ khoản 2 Điều 119 của Bộ luật này”.
Đối chiếu với quy định trên, một số luật sư cho rằng, trong vụ án này, bị can Nhân có nơi cư trú rõ ràng (đang là học sinh), chưa bị áp dụng biện pháp ngăn chặn khác nhưng vi phạm; không tiếp tục phạm tội hoặc có dấu hiệu tiếp tục phạm tội, không có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối; không mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác cung cấp tài liệu sai sự thật; tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án; không đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm… thì việc áp tạm giam đối với bị can này là có dấu hiệu vi phạm quy định của BLTTHS (về thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi).
Theo baophapluat.vn