Sớm lộ diện nhà thầu trúng thầu
Những lùm xùm trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu của 5 gói thầu xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị đường điện trung, hạ thế và trạm biến áp các xã Long Tân, Phước Tân, Long Bình, huyện Phú Riềng, tỉnh Bình Phước (từ gói thầu XL1 – XL5) do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Bình Phước làm bên mời thầu vẫn chưa thể kết thúc khi mà ở các gói thầu đều lộ diện tình trạng nhà thầu “tự trượt thầu” hàng loạt.
Như Báo Đấu thầu đã phản ánh, trong quá trình phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT) 5 gói thầu nói trên đã xảy ra tình trạng ô tô chở cán bộ đi mua HSMT của nhà thầu nghi bị bắn vỡ kính, nhà thầu phản ánh Bên mời thầu né tránh không bán HSMT, nhiều nhà thầu không đủ tư cách dự thầu vẫn nộp hồ sơ dự thầu (HSDT)… Báo Đấu thầu cũng đã đăng tải bài “Lộ diện quân xanh, quân đỏ?” tại Gói thầu XL5, một trong 5 gói thầu nêu trên. Câu chuyện tương tự cũng xảy ra tại các gói thầu XL2-XL4 khi mà biên bản mở thầu gói thầu nào cũng cho thấy tình trạng các nhà thầu chủ động “tự trượt”.
Tiêu biểu, tại Gói thầu XL4: Xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị đường điện trung, hạ thế và trạm biến áp xã Phú Nghĩa, Đức Hạnh, Đa Kia, Đắk ơ, Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước, chỉ có 3 nhà thầu nộp HSDT nhưng 2 nhà thầu đều ghi thời gian có hiệu lực của HSDT ngắn hơn so với yêu cầu của HSMT. Cụ thể, Gói thầu XL4 được mở thầu ngày 21/9/2017, thời gian có hiệu lực của HSDT theo quy định là 90 ngày tính từ ngày đóng thầu. Thế nhưng, HSDT của Công ty TNHH MTV Hoàng Hải Long và HSDT của Công ty TNHH MTV Tư vấn xây dựng Thiên Phú ghi thời gian có hiệu lực của HSDT là 90 ngày kể từ ngày 18/9/2017. Theo đó, HSDT của 2 nhà thầu này sẽ có hiệu lực là 87 ngày tính từ thời điểm đóng thầu (ngắn hơn 3 ngày so với yêu cầu của HSMT).
Bên cạnh đó, bảo đảm dự thầu bằng séc của 2 nhà thầu này cũng không ghi thời gian có hiệu lực của bảo đảm dự thầu. Như vậy, theo quy định tại Điều 18 Nghị định 63/2014/NĐ-CP thì 2 HSDT của 2 nhà thầu nói trên sẽ bị loại.
Câu chuyện đấu thầu rộng rãi nhưng chỉ có 1 nhà thầu thực sự (2/3 nhà thầu đã bị loại vì vi phạm tính hợp lệ của HSDT) tiếp tục xảy ra tại Gói thầu XL4. Nhà thầu duy nhất “tự cạnh tranh” là Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Nhà Đẹp. Nhà thầu này cũng đứng đầu Liên danh Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Nhà Đẹp và Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Hưng Thiện Hiếu – nhà thầu duy nhất trong “cuộc cạnh tranh” của Gói thầu XL5.
Hàng loạt nhà thầu trượt thầu ngô nghê
Trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, các chuyên gia về đấu thầu đều nhận định, các nhà thầu tham dự thầu độc lập nhưng lại có một “kịch bản” trượt thầu rất giống nhau, với những lý do rất “lãng xẹt” và “thô thiển”. Ở Gói thầu XL5: 2 trong 3 nhà thầu nộp HSDT đều chưa đăng ký tư cách nhà thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Ở Gói thầu XL4: 2 trong 3 nhà thầu nộp HSDT đều có hiệu lực của HSDT ngắn hơn 3 ngày so với quy định, không ghi thời gian có hiệu lực của bảo đảm dự thầu.
Câu chuyện tương tự cũng xảy ra tại Gói thầu XL3: Xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị đường điện trung, hạ thế và trạm biến áp xã Thanh Hòa, Tân Tiến, Tân Thành, Phước Thiện, huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước là Công ty CP Cơ điện xây dựng Trường Thành đưa ra bảo đảm dự thầu có hiệu lực kể từ ngày 15/9/2017 – 15/1/2018, gia hạn đến ngày 18/1/2018. Trong khi đó, Gói thầu XL3 được mở thầu hôm 21/9/2017, vì thế bảo lãnh dự thầu này cũng “chủ động” đưa ra thời hạn ngắn hơn so với quy định.
Còn ở Gói thầu XL2: Xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị đường điện trung, hạ thế và trạm biến áp xã Lộc Thiện, Lộc Tấn, Lộc Hiệp, Lộc Hưng, huyện Lộc Ninh lại xảy ra tình trạng Công ty TNHH TM TV XD Cầu Đường Phước Tiến không nộp bảo lãnh dự thầu. Đây là chuyện hết sức kỳ quặc, bởi không có nhà thầu nào đi nộp HSDT mà không biết rằng thiếu bảo lãnh dự thầu thì HSDT sẽ bị loại, trừ trường hợp nhà thầu có động cơ riêng khi tham gia đấu thầu.
Quá trình tìm hiểu của phóng viên Báo Đấu thầu về 5 gói thầu nêu trên cho thấy, hàng loạt nhà thầu có biểu hiện làm “quân xanh”, nghi vấn có sự thông đồng, móc ngoặc với nhau để hỗ trợ một nhà thầu khác trúng thầu, tập trung vào các lỗi vi phạm về tính hợp lệ của HSDT, tính hợp lệ của tư cách dự thầu.
Ông Lê Văn Tăng, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu (Bộ KH&ĐT) cho rằng, một số nhà thầu hám lợi đã bán rẻ danh dự, uy tín của mình, lúc tham dự thầu chỉ xác định làm tròn vai “trượt thầu” mà không lường trước được những hậu họa về sau.
Nhóm phóng viên