Tin Mẹ Việt Nam anh hùng Bùi Thị Sơn qua đời không khỏi làm chúng tôi bồi hồi xúc động, mặc dù biết mẹ năm nay tuổi đã cao, sức đã yếu. Thương người mẹ già có chồng và hai con liệt sĩ, chúng tôi vội đến thăm gia đình mẹ ở khu phố 3, phường Tân Đồng (Đồng Xoài).
Rất đông bà con lối xóm, đồng đội, con cháu tề tựu đông đủ. Đảng ủy phường Tân Đồng đã thành lập ban tang lễ và phân công trực bên linh cữu mẹ 24/24 giờ. Ngước nhìn lên di ảnh, ánh mắt của mẹ hiền từ, đôn hậu như đang mỉm cười. Nét khắc khổ, đớn đau sau những mất mát lớn lao hằn sâu trong từng nếp nhăn trên vầng trán cao thanh thoát của mẹ.
Mẹ Bùi Thị Sơn sinh năm 1922 tại xã Tam Kỳ, huyện Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam trong một gia đình làm nghề chài lưới, đánh bắt hải sản ven biển. Gia đình mẹ là một cơ sở tin cậy của Việt Minh, mặc cho giặc Pháp ngày đêm càn quét lùng sục bắt bớ những người yêu nước. Không những nuôi giấu cán bộ, vợ chồng mẹ còn vận động bà con làng chài quyên góp gạo, tiền để tiếp tế cho cách mạng. Nhiều lần chồng mẹ, ông Võ Bá Thuộc bị bắt, bị đánh đập tra tấn nhưng ông vẫn một mực trung thành với cách mạng.
Dưới sự chỉ đạo của cơ sở đảng, gia đình mẹ cùng bà con trong xã tổ chức nhiều cuộc biểu tình đòi chính quyền Ngô Đình Diệm thực hiện đúng Hiệp định Giơ-ne-vơ. Biết gia đình mẹ là nhân tố tích cực trong đấu tranh nên bọn giặc cô lập, gây khó dễ mọi bề. Nhận thấy tình hình hoạt động ở địa phương gặp nhiều bất lợi, tổ chức đã bố trí cho gia đình mẹ theo dân đi phu đồn điền vào Dinh Vĩnh Thiện, Bù Đăng làm ăn. Tại đây, gia đình mẹ nhanh chóng bắt liên lạc với tổ chức, vận động phu đồn điền ủng hộ cách mạng. Tháng 9-1961, trong một lần tổ chức chống càn, chồng mẹ bị bắt và bị tra tấn dã man. Vì khai thác không được gì ở người cán bộ cách mạng kiên trung và có ảnh hưởng lớn trong dân chúng, bọn giặc đã thủ tiêu ông mà không cho gia đình nhận xác. Nén đau thương, mẹ vẫn ngày đêm đi đến các cơ sở móc nối, vận động nhân dân tham gia đấu tranh chống địch vận, chống càn…
Nối gót cha, con trai trưởng Võ Bá Truyện tiếp bước lên đường tham gia cách mạng. Trong một lần đi tải lương thực cho đơn vị, anh bị địch phục kích bắn chết rồi quăng xác xuống vực sâu, đến giờ vẫn chưa tìm được hài cốt. Noi gương cha, anh, chị Võ Thị Hạnh đi làm cách mạng khi mới 13 tuổi. Chị Hạnh phụ việc và học làm y tá, giúp đỡ y, bác sĩ và các bệnh binh ở Trạm quân dân y Phước Long. Trong một trận càn, trên trời thì máy bay oanh tạc, dưới đất pháo nã, trạm quân dân y tan hoang, chị dìu đưa thương binh vào hầm trú ẩn an toàn rồi nghi binh để kéo hỏa lực địch về phía mình. Trong giờ khắc nguy cấp, không để rơi vào tay giặc, chị đã kéo chốt lựu đạn. Chị hy sinh đồng thời diệt được tên cố vấn Mỹ cùng 6 tên lính đánh thuê. Chị đang an nghỉ tại sóc Bù Ra Mát, huyện Bù Đăng.
Chồng mẹ và các con thương yêu của mẹ đã hy sinh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Cho đến lúc nhắm mắt xuôi tay, mẹ vẫn còn đau đáu một nỗi trăn trở là chưa tìm được hài cốt của chồng và người con trai lớn. Mẹ từ trần lúc 17 giờ 19 phút ngày 11-11-2016, thọ 95 tuổi. Chính quyền và nhân dân khu phố đến an ủi, động viên, chia buồn cùng gia đình mẹ. Phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Trần Tuệ Hiền thay mặt Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh đến dâng hương kính viếng hương hồn mẹ. Đại diện các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong và ngoài tỉnh cũng cử cán bộ đến kính viếng, dâng lên mẹ những vòng hoa, những nén nhang cầu mong hương hồn mẹ được an lạc, rạng cười nơi chín suối. Hậu sự của mẹ được chính quyền, gia đình và nhân dân chăm lo chu toàn.
Ngọc Diệp
Hội viên Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Bình Phước
