Ranh giới mong manh mạng người và tự do

Từ ngày 19-7, Chính phủ Anh sẽ chấm dứt yêu cầu đeo khẩu trang mang tính bắt buộc, những hạn chế về số người có thể tụ tập ngoài trời hoặc trong không gian kín sẽ không còn nữa; biện pháp giãn cách xã hội sẽ chỉ áp dụng với những người dương tính và ở sân bay, còn các địa điểm như hộp đêm và sân vận động sẽ tự do mở cửa với công suất tối đa.

Ý chí chính trị

Đài CNN bình luận, với việc dỡ bỏ hầu hết biện pháp hạn chế, Thủ tướng Boris Johnson đang chơi một canh bạc lớn. Những người hưởng lợi chính từ việc nới lỏng biện pháp hạn chế sẽ là những người trong ngành dịch vụ khách sạn – nhà hàng – du lịch, vốn chiếm một phần lớn trong nền kinh tế của Anh.

Đây không phải là canh bạc đầu tiên của ông Johnson trong suốt đại dịch COVID-19. Nhà lãnh đạo Anh từng chấm dứt lệnh phong tỏa vào ngày 2-12-2020, với cam kết mọi người sẽ có một mùa Giáng sinh bình thường. Tuy nhiên, cuối cùng ông đã phá vỡ lời hứa của mình khi buộc phải tái áp dụng các biện pháp hạn chế.

Với canh bạc lần này, nước Anh có thể chứng kiến sự tăng vọt ca nhiễm hơn nữa. “Không may là ngành dịch vụ khách sạn – nhà hàng – du lịch đòi hỏi người ta tiếp xúc và gặp gỡ nhau. Điều đó sẽ làm tăng tỉ lệ ca nhiễm” – ông Simon Clarke, phó giáo sư về vi sinh vật học tế bào tại Đại học Reading (Anh), bình luận.

Mặc dù các vắc xin COVID-19 được sử dụng hiện nay có hiệu quả cao nhưng không có nghĩa hoàn hảo 100%. Một số người có thể bị bệnh mặc dù đã tiêm đầy đủ liều, trong bối cảnh các biến thể như Delta lây lan nhanh.

Bà Kate Nicholls, giám đốc điều hành Hiệp hội UK Hospitality, thận trọng cho biết nhiều địa điểm kinh doanh ở Anh vẫn sẽ tự áp dụng các biện pháp hạn chế để tránh các vấn đề do COVID-19 gây ra. Thủ đô London vẫn bắt buộc người dân đeo khẩu trang trên các phương tiện giao thông công cộng như xe buýt và tàu điện ngầm.

Ý chí khoa học

Có thể nói nước Anh mở cửa trong bối cảnh quốc gia châu Âu này đón nhận cả tin vui và tin buồn. Về tin vui, ngày 18-7 Đài Sky News dẫn thông tin từ Bộ Y tế và chăm sóc xã hội Anh cho biết, hơn 46,2 triệu người ở nước này (tương đương 87,8% dân số trưởng thành) đã được tiêm ít nhất 1 liều vắc xin COVID-19 và 35,7 triệu người (67,8% dân số trưởng thành) đã được tiêm đủ 2 liều.

Thủ tướng Johnson đã đặt mục tiêu tiêm đủ hai liều vắc xin COVID-19 cho 2/3 người trưởng thành ở Anh trước ngày 19-7. Hôm 14-7, gần một tuần trước “ngày tự do” 19-7, Anh công bố đã đạt được mục tiêu này. Ông Johnson gọi đây là một “thành tựu phi thường”, chỉ 8 tháng sau khi liều vắc xin COVID-19 đầu tiên được phân phối.

“Các bạn chính là lý do mà chúng ta có thể nới lỏng các biện pháp hạn chế một cách thận trọng vào tuần tới và tiến tới trở lại gần hơn với cuộc sống bình thường” – Thủ tướng Johnson phát biểu tuần trước.

Tuy nhiên, nước Anh cũng đón nhận tin buồn. Hôm 16-7, lần đầu tiên trong vòng 6 tháng nước Anh ghi nhận hơn 50.000 ca nhiễm mới trong ngày. Số ca nhiễm đã tăng vọt ở Anh những tuần gần đây, chủ yếu ở những người trẻ chưa tiêm vắc xin.

Theo Hãng tin AP, các nhà khoa học cảnh báo sự kết hợp giữa tỉ lệ ca nhiễm cao và mức tiêm chủng cao sẽ “tạo ra các điều kiện mà trong đó một biến thể lẩn tránh miễn dịch rất có thể sẽ xuất hiện”.

Vừa qua, hơn 1.200 nhà khoa học đã cùng ký tên trong một bức thư ngỏ gửi cho tạp chí y khoa nổi tiếng The Lancet để phản đối kế hoạch mở cửa của Anh. Họ cảnh báo chiến lược này có thể tạo điều kiện cho các biến thể kháng vắc xin xuất hiện và đặt ra mối đe dọa cho thế giới.

Tại một hội nghị được tổ chức trực tuyến hôm 16-7, các nhà khoa học hàng đầu và cố vấn chính phủ từ nhiều nơi trên thế giới cũng cảnh báo với việc dỡ bỏ hầu hết biện pháp hạn chế ngày 19-7, nước Anh đang tiến tới thảm họa. “Với vị thế cầu nối đi lại toàn cầu của Anh, bất kỳ biến thể nào thống trị tại đây đều có thể lan ra khắp thế giới” – giáo sư Christina Pagel tại Đại học London cảnh báo.