Ngày 22/2 (theo giờ Việt Nam), Tổng thống Nga Vladimir Putin đã công bố quyết định công nhận nền độc lập đối với hai nước cộng hòa tự xưng Donetsk và Lugansk ở miền đông Ukraina.
Theo hãng thông tấn TASS, tuyên bố trên được ông chủ Điện Kremlin đưa ra trong bài phát biểu toàn quốc được truyền hình trực tiếp. Mở đầu bài phát biểu, Tổng thống Putin nhấn mạnh “Ukraina không chỉ là một nước láng giềng, mà còn là một phần lịch sử, là những người đồng chí và họ hàng của chúng ta”.
Tổng thống Vladimir Putin ký thông qua sắc lệnh công nhận độc lập cho các nước cộng hòa tự xưng Donetsk và Lugansk. |
Người đứng đầu nước Nga nêu rõ, Hiến pháp hiện nay của Ukraina không cho phép nước ngoài đặt căn cứ quân sự, song chính quyền Kiev đã phớt lờ điều đó khi kêu gọi phương Tây đưa binh lính và vũ khí tới nước này, khiến nguy cơ Nga phải hứng chịu một đòn tấn công bất ngờ ngày càng hiện hữu.
Theo ông Putin, mọi đề xuất đảm bảo an ninh mà Moscow đưa ra đều bị phớt lờ, và NATO đã đáp lại đề nghị không mở rộng phạm vi hoạt động về phía đông bằng việc tuyên bố mọi quốc gia đều có quyền gia nhập bất cứ liên minh nào. Nhà lãnh đạo Nga cho rằng, đó là hành động đe dọa trực tiếp đến an ninh quốc gia của nước này, đồng thời khẳng định Nga có quyền thực thi những biện pháp đáp trả phù hợp vì an ninh của chính mình.
Tổng thống Putin tuyên bố chính thức ký sắc lệnh công nhận nền độc lập của hai nước cộng hoà tự xưng Donetsk (DPR) và Luhansk (LPR), cùng các hiệp ước hữu nghị, hợp tác và viện trợ lẫn nhau giữa Nga và 2 khu vực này. Ông cũng ban hành 2 sắc lệnh chính thức, trong đó chỉ thị Bộ Quốc phòng Nga đảm nhận “chức năng duy trì hòa bình” ở các khu vực ly khai phía đông Ukraina.
Theo một bản sao của thỏa thuận được được ông Putin ký kết hôm 22/2, Nga đã giành được quyền xây dựng các căn cứ quân sự ở 2 khu vực ly khai phía đông Ukraina. Moscow cùng các khu vực này cũng có kế hoạch ký kết các thỏa thuận riêng biệt về hợp tác quân sự và bảo vệ biên giới, theo một dự luật sẽ được Duma Quốc gia Nga xem xét.
Phản ứng trước bước đi của Nga, Nhà Trắng tuyên bố Tổng thống Mỹ Joe Biden có kế hoạch áp đặt các biện pháp trừng phạt mới về thương mại và tài chính đối với hai vùng lãnh thổ Donetsk và Luhansk ở miền Đông Ukraina mà Tổng thống Nga Vladimir Putin đã quyết định công nhận độc lập. Trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Ukraina Volodymyr Zelensky, ông Biden đã “lên án mạnh mẽ” quyết định của Nga.
Tuyên bố của Nhà Trắng nhấn mạnh Tổng thống Biden sẽ ký một sắc lệnh hành pháp “cấm người Mỹ thực hiện các hoạt động đầu tư, thương mại và tài chính mới đến hoặc từ hai vùng lãnh thổ này”. Theo Nhà Trắng, sắc lệnh hành pháp này cũng sẽ cho phép Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với bất kỳ cá nhân nào hoạt động trong các lĩnh vực thương mại và tài chính.
Nhà Trắng cho biết sẽ sớm công bố các biện pháp trừng phạt bổ sung liên quan đến “sự vi phạm các cam kết quốc tế của Nga hiện nay”.
Cũng theo Nhà Trắng, trong một cuộc điện đàm chung hôm 22/2 (giờ Việt Nam), lãnh đạo các nước Mỹ, Pháp và Đức đã thảo luận về cách “tiếp tục phối hợp phản ứng trong những bước tiếp theo” đối với Nga.
Các nước như Đức, Anh, Gruzia, Romania, Áo, Moldova cũng đã ngay lập tức phản đối quyết định của Nga. Theo Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock, bước đi của Nga đã làm suy yếu các nỗ lực ngoại giao và xâm phạm chủ quyền của Ukraina. Trong khi, Thủ tướng Anh Boris Johnson đánh giá quyết định của Nga đã “xâm phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina”.
“Bằng cách công nhận các vùng ly khai ở miền đông Ukraina, Nga đang vi phạm những cam kết của mình và xâm phạm chủ quyền của Ukraine. Tôi lên án quyết định này”, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết Twitter. “Tôi đã yêu cầu một cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và các biện pháp trừng phạt của châu Âu”.
Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki, cùng giới chức 3 nước thuộc vùng Baltic gồm Estonia, Latvia và Lithuania, đều ra các tuyên bố kêu gọi giới chức phương Tây áp đặt các biện pháp trừng phạt “ngay lập tức” đối với Nga.
Trong một tuyên bố chung, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel cho biết Liên minh châu Âu sẽ đáp trả bằng các biện pháp trừng phạt đối với những bên liên quan đến động thái vi phạm này.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cáo buộc việc công nhận các khu vực ly khai ở miền đông Ukraina đã vi phạm các thỏa thuận quốc tế mà Moscow đã ký kết. Ông cho biết, điều này “càng làm xói mòn chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraina cùng các nỗ lực hướng tới giải quyết xung đột, và vi phạm các Thỏa thuận Minsk mà Nga là bên tham gia”.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cùng ngày bày tỏ quan ngại về quyết định của Nga, đồng thời kêu gọi giải quyết hòa bình cuộc xung đột ở miền Đông Ukraina phù hợp với các thỏa thuận Minsk được Nghị quyết 2202 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ủng hộ.
Nguồn: vietnamnet