Chỉ một ngày sau chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp đòn trừng phạt với 9 nhân vật cấp cao Iran, Tehran đã có động thái cứng rắn đáp trả.
Bộ Tài chính Mỹ ngày 4/11 thông báo sẽ phong tỏa tất cả các tài sản ở Mỹ của những người Iran bị nêu tên, bao gồm cả con trai của lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei, đồng thời cấm các thực thể Mỹ làm ăn với họ. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin giải thích, đòn trừng phạt nhắm đến những quan chức trong bộ máy nòng cốt của ông Khamenei, những người đã giúp lãnh tụ tối cao Iran “thực thi các chính sách gây bất ổn”.
 |
| Tổng thống Iran Hassan Rouhani. |
Ngay sau động thái của Mỹ, Tổng thống Iran Hassan Rouhani tuyên bố sẽ khởi động việc bơm khí uranium vào 1.044 máy ly tâm của nước này từ ngày 6/11. Ông Rouhani nhấn mạnh, các bên ký kết thỏa thuận hạt nhân quốc tế JCPOA năm 2015 với Iran (ngoại trừ Mỹ đã đơn phươg rút khỏi thỏa thuận hồi tháng 5/2018) cần thực hiện các cam kết của họ trong vòng hai tháng để ngăn Teheran ngưng tuân thủ các nghĩa vụ ấn định trong JCPOA.
Người đứng đầu chính phủ Iran lưu ý, mọi quyết định của Tehran không thể đảo ngược và Iran sẽ chỉ tuân thủ thỏa thuận hạt nhân khi các bên ký kết khác cũng làm việc đó. Theo Sputnik, JCPOA buộc Iran phải chuyển đổi mục đích sử dụng nhà máy làm giàu nhiên liệu Fordow thành một trung tâm sản xuất các đồng vị ổn định, không làm giàu uranium tại cơ sở này và chỉ giữ lại duy nhất nhà máy làm giàu uranium ở Natanz.
Trong động thái được đánh giá là nhằm gây sức ép với các cường quốc, Ali Akbar Salehi, lãnh đạo chương trình hạt nhân của Iran hôm 4/11 cho biết, Tehran đang vận hành 60 máy ly tâm IR-6 tiên tiến, trái với các điều khoản trong thỏa thuận JCPOA.
Các diễn biến mới càng khiến thỏa thuận hạt nhân quốc tế với Iran lâm nguy.
Bất chấp kêu gọi của lãnh đạo Nhà Trắng, Nga, Pháp, Anh, Trung Quốc, Đức và Liên minh châu Âu (EU) tái khẳng định sẽ tiếp tục duy trì JCPOA, đồng thời kêu gọi Mỹ và Iran ngưng các hành động leo thang thù địch.
Tranh cãi về thỏa thuận hạt nhân là vấn đề then chốt nhưng không phải là nguyên nhân duy nhất kéo căng quan hệ Washington – Tehran. Cả hai bên đã đụng độ trong nhiều dịp thời gian qua.
Washington và Tehran liên tục cáo buộc bên kia hậu thuẫn khủng bố và gây mất ổn định tình hình Trung Đông. Hồi đầu năm nay, Mỹ đã thiết lập một liên minh hàng hải để bảo vệ các tàu dầu ở Vùng Vịnh cũng như các vùng biển xung quanh sau nhiều vụ tấn công bí ẩn nhắm vào các tàu chở nhiên liệu di chuyển qua khu vực này.
Việc Mỹ triển khai binh lính tới gần biên giới Iran cũng làm leo thang căng thẳng, đặc biệt sau khi lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran bắn hạ một máy bay do thám không người lái của Washington với lí do xâm phạm không phận hồi tháng 6 năm nay.
Tehran khẳng định sẽ không đầu hàng trước sức ép của Washington dù vẫn để ngỏ khả năng sẵn sàng đàm phán với chính quyền ông Trump.
Nguồn: vietnamnet
