Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố sẽ cấm nhập khẩu dầu và các sản phẩm năng lượng khác từ Nga, đánh dấu một bước đi mạnh mẽ mới của Mỹ trong bối cảnh các đồng minh châu Âu vẫn chần chừ vì sự phụ thuộc vào Nga.
Trong bài phát biểu lúc 23h30 khuya 8-3 (giờ Việt Nam), Tổng thống Biden nhấn mạnh lệnh cấm nhập khẩu năng lượng từ Nga không chỉ bao gồm dầu mỏ mà còn khí đốt.
“Dầu của Nga sẽ không còn được chấp nhận ở các cảng của Mỹ và người Mỹ sẽ giáng thêm một đòn mạnh mẽ nữa vào cỗ máy chiến tranh của Nga”, ông Biden giải thích.
Nhà lãnh đạo Mỹ thừa nhận động thái này sẽ ảnh hưởng đến người dân Mỹ, vốn đã phải thấy giá nhiên liệu tăng vọt và lạm phát đẩy giá nhiều mặt hàng khác lên cao.
Lệnh cấm nhận được sự ủng hộ từ cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa, theo ông Biden. Mỹ cũng đã tham vấn với các đồng minh trước khi thông báo tiến hành.
Trong thông điệp gửi đến người dân, ông Biden khẳng định chính cuộc chiến của Nga đã đẩy giá nhiên liệu lên cao, ám chỉ hành động ban lệnh cấm chỉ là hệ quả từ tình hình chiến sự. “Cuộc chiến này là lời nhắc nhở cho chúng ta phải độc lập về năng lượng”, ông Biden nói.
“Ukraine sẽ không bao giờ là một chiến thắng cho Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ông ấy có thể chiếm được một thành phố, nhưng sẽ không bao giờ có thể giữ được đất nước đó. Và nếu chúng ta không đáp trả cuộc tấn công của Nga vào nền hòa bình và ổn định toàn cầu ngày hôm nay, cái giá phải trả cho tự do và cho người dân Mỹ sẽ còn lớn hơn vào mai sau”, Tổng thống Biden nói và ca ngợi sự dũng cảm của người Ukraine.
Trong thông báo dài hơn 12 phút, ông Biden cũng kêu gọi Quốc hội Mỹ thông qua dự luật viện trợ cho Ukraine và rời đi mà không nhận trả lời câu hỏi nào từ báo chí như trong các buổi thông tin quen thuộc.
Từ khi truyền thông phát đi thông tin Mỹ sẽ cấm nhập khẩu dầu mỏ từ Nga, giá dầu Brent trên thị trường đã nhích lên.
Giới phân tích cho rằng quyết định trên của Mỹ sẽ làm gia tăng tác động của chiến dịch quân sự đối với kinh tế toàn cầu sau khi thế giới đã phải trải qua việc thiếu hụt nguồn cung và giá cả leo thang do tác động của đại dịch COVID-19. Giá xăng tại Mỹ đã tăng lên mức cao kỷ lục, đẩy lạm phát lên mức cao nhất trong vòng 40 năm qua.
Nga là nước xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới và cho đến nay việc xuất khẩu năng lượng của nước này vẫn chưa bị áp đặt trừng phạt. Mặc dù Mỹ không phải là nhà mua dầu hàng đầu của Nga, song các đồng minh của nước này dường như phải chịu sức ép đưa nền kinh tế thoát khỏi sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng của Nga.
Trước đó, hai người quen thuộc với vấn đề tiết lộ Mỹ có thể ban lệnh cấm nhập khẩu dầu của Nga mà không có sự tham gia của các đồng minh ở châu Âu.
Tổng thống Biden đã làm việc với các đồng minh ở châu Âu trong những ngày vừa qua để tìm cách cô lập nền kinh tế dựa vào xuất khẩu năng lượng của Nga và Tổng thống Vladimir Putin.
Mỹ nhập khẩu trung bình hơn 20,4 triệu thùng các sản phẩm dầu thô và tinh chế mỗi tháng từ Nga vào năm 2021. Con số này tương đương khoảng 8% lượng nhiên liệu lỏng nhập khẩu của Mỹ, theo Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ.
Bất kỳ lệnh cấm nào đều có khả năng làm tăng giá xăng dầu và khiến lạm phát tại Mỹ thêm tồi tệ hơn nữa, theo Hãng tin Reuters.
“Chúng ta sẽ chứng kiến giá xăng tăng ở Mỹ. Người dân châu Âu cũng sẽ thấy giá tăng đáng kể. Đó là cái giá phải trả cho việc đứng lên vì tự do và sát cánh cùng người dân Ukraine”, thượng nghị sĩ Mỹ Chris Coons nêu quan điểm.
Khác với Mỹ, châu Âu phụ thuộc nhiều vào năng lượng nhập khẩu từ Nga. Phó thủ tướng Nga Alexander Novak cảnh báo Matxcơva có thể đóng van đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 1 nếu phương Tây cấm nhập khẩu dầu từ Nga.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ủng hộ lệnh cấm dầu cũng như tăng thuế đối với các hàng hóa khác của Nga để “cô lập Nga hơn nữa khỏi nền kinh tế toàn cầu”.
Tuy nhiên theo bà Pelosi, cần có các bước để giảm giá dầu, bao gồm việc giải phóng thêm dầu thô từ kho dự trữ xăng dầu chiến lược của Mỹ.
Trong động thái nỗ lực bù đắp nguồn thiếu hụt từ Nga, Mỹ đã cử một đoàn quan chức tới Venezuela để thảo luận về “an ninh năng lượng” và một số vấn đề khác.
Nước Anh hưởng ứng?
Theo tờ Politico, Anh sẽ cấm nhập khẩu dầu từ Nga nhưng sẽ chia theo từng giai đoạn để thị trường kịp điều chỉnh và ngăn người dân hoảng loạn đổ xô đi tích trữ xăng dầu.
Nguồn tin của Politico tiết lộ London sẽ không cấm nhập khẩu khí đốt từ Nga nhưng đây có thể là một lựa chọn trong tương lai.
Hôm 7-3, Thủ tướng Anh Boris Johnson tuyên bố chính phủ của ông sẽ đề ra một chiến lược cung cấp năng lượng mới. Một ngày sau đó, Ủy ban châu Âu (EC) công bố kế hoạch chấm dứt sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp nhiên liệu của Nga “trước năm 2030”.
“Đến cuối năm nay, chúng tôi sẽ tìm nguồn khác thay thế 100 tỉ mét khối khí đốt nhập khẩu từ Nga. Con số đó tương đương 2/3 lượng chúng tôi nhập khẩu từ họ”, phó chủ tịch EC Frans Timmermans nhấn mạnh ngày 8-3.
Nguồn: tuoitre.vn