Mkhitaryan: Báu vật Armenia bên lề Old Trafford

“Mkhitaryan phải cải thiện nhiều hơn. Đơn giản có vậy thôi. Chúng tôi có nhiều kì vọng và có nhiều cầu thủ thi đấu tốt, bởi vậy cậu ấy cần thể hiện tốt hơn Juan Mata, Jesse Lingard vàAnthony Martial.”

Sự đơn giản mà Mourinho đề cập thật ra vô cùng phức tạp. Vấn đề vị trí của Mkhitayan và thể hiện của tiền vệ Armenia phụ thuộc khá nhiều vào tính toán chiến thuật của ông thầy Bồ Đào Nha, nhưng lúc này Mourinho có dấu hiệu mất kiểm soát, đặc biệt là sau khi Zlatan Ibrahimoviccó chuỗi trận tịt ngòi. Không thể (và không dám) chỉ trích những người như Zlatan, ông trút giận vào những cầu khác, lành hơn như Mkhitaryan (và Martial).

Khắp nơi trên thế giới, từ Armenia, Ukraine cho đến Đức, những nơi “Micki” từng đi qua cảm thấy ngạc nhiên xen lẫn xót xa trước hoàn cảnh hiện tại của anh. Dường như báu vật của người Armenia đang đứng bên lề Old Trafford.

NHỮNG NĂM THÁNG ẤU THƠ

Người Armenia xem Mkhitaryan là thần tượng bóng đá lớn nhất đương thời, không phải chỉ vì anh là đội trưởng đội tuyển quốc gia và gặt hái thành công tại Đức và Ukraine. Henrikh ‘Heno’ Mkhitaryan là sự nối tiếp của Hamlet ‘Hamo’ Mkhitaryan, người cha quá cố của anh cũng là danh thủ nổi tiếng trong lịch sử bóng đá Armenia.

Trong hồi ức của những đồng đội, Hamo là người cởi mở, nhiệt huyết và thông minh. Điều này phần nào thể hiện qua lối chơi trên sân của ông, một tiền vệ cánh sở hữu tốc độ cao, có khuynh hướng xâm nhập vòng cấm địa tự dứt điểm hiệu quả. Mùa giải năm 1984, ông có thành tích ghi bàn cao thứ nhì giải vô địch Liên Xô với 18 bàn thắng cho Ararat Yerevan, trong đó có 3 cú hatrick và 1 cú poker
chiến tích thần kì với một cầu thủ Armenia tại giải vô địch Liên Xô.

Mẹ của Mkhitaryan là Marina Taschian, một thành viên quan trọng của liên đoàn bóng đá Armenia. Song thân tiền vệ Man Utd gặp nhau khi Marina mới 15 tuổi. Vẻ đẹp và sự cương nghị của thiếu nữ tóc vàng đã chinh phục chàng tiền đạo xuất sắc của bóng đá Armenia. Dù cho bị ngăn cách khá nhiều vì công việc cầu thủ phải di chuyển nhiều, hai người vẫn không từ bỏ tình yêu và đi đến kết hôn. Hai người con Monika và Henrikh là sản phẩm đơm bông từ tình yêu mãnh liệt của cả hai.

Monika là chị sinh ra tại Armenia còn Henrikh chào đời khi Hamo đã chuyến đến thi đấu cho ASOA Valence ở giải hạng nhì Pháp năm 1989. Gia đình anh ở đây suốt 6 năm và trải qua những tháng ngày hạnh phúc. Henrikh rất yêu thích trái bóng và thường tìm cách theo cha đến các buổi tập luyện cho bằng được. Điều này làm Hamo rất khó xử vì các đồng đội của ông thường vây quanh cậu con trai dễ thương của mình và hơi xao nhãng tập luyện, mặt khác, cậu bé Henrikh tỏ ra rất lanh lợi khi luôn đứng chờ ở cửa mỗi sáng để không bị cha bỏ rơi. Trong những ngày Hamo để cậu ở nhà, cậu luôn tỏ ra giận dỗi và buồn bã suốt ngày.

Có lẽ hầu hết những người cha từng là cầu thủ chuyên nghiệp đều có mong muốn con trai sẽ nối nghiệp, dù không phải ai cũng đi trọn vẹn con đường thành công của tiền nhân.

Hamlet Mkhitaryan không may qua đời vì u não ở tuổi 33 là sự mất mát rất lớn cho bóng đá Armenia. Điều này đã tác động mạnh mẽ lên tính cách của Henrikh, người được cho là có phong thái tương tự cha mình nhưng nhã nhặn và lặng lẽ hơn. Đam mê và tài năng với trái bóng là điều dễ nhận ra nhất ở hai cha con.  Hamo là cầu thủ Armenia đầu tiên thi đấu ở Pháp, còn ‘Micki’ là cầu thủ xuất sắc nhất của Ukraine Premier League và Bundesliga. Cập bến Old Trafford cũng lúc anh thực hiện ước mơ thời bé của mình, thi đấu tại Premier League nước Anh, dù không phải là Arsenal như anh từng ao ước.

MỘT HÀNH TRÌNH NHIỀU SỰ YÊU THƯƠNG

Henrikh Mkhitaryan đã từng nhận nhiều yêu thương từ cha, nhưng mọi thứ chấm dứt khi Micki lên bảy. Bù lại quãng đường sự nghiệp của anh nhận được nhiều may mắn và thương yêu từ mọi người chung quanh.

Sau sự ra đi của Hamlet Mkhitaryan phủ màu tang thương lên nền bóng đá Armenia, nhưng không lâu sau đó hy vọng lại bùng lên khi người ta phát hiện có một Mkhitaryan nhỏ bé đang bắt đầu sự nghiệp ở đội trẻ Puynik Yerevan. Mầm móng hy vọng được nuôi dưỡng khi Henrikh thể hiện mình không hề kém tài cha mình. Năm 14 tuổi cậu còn tìm cho mình suất thử việc tại đội trẻ Sao Paulo, Brazil.

Không thành công và phải quay về quê nhà, Henrikh không mất nhiều thời gian để chứng tỏ mình. 15 tuổi anh gia nhập đội trẻ và nhận tuần lương đầu đời. Năm 17 tuổi anh ra mắt giải vô địch Armenia và vô địch 4 mùa giải liên tiếp. Năm 2009 anh lập thành tích ghi 11 bàn chỉ trong 10 trận đấu ở Armenia Premier League HLV Puynik khi đó Vardan Mynasyan phải thốt lên rằng Mkhitaryan xứng đáng được thể hiện ở một giải đấu mạnh hơn.

Metalurh Donetsk của Ukraine Premier League là đội bóng nhanh chân có được viên ngọc Armenia. Khoác áo Metalurh một mùa rưỡi, Micki ghi 17 bàn thắng qua 45 trận, lập công trên mọi đấu trường tham dự và bất ngờ trở thành đội trưởng trẻ nhất lịch sử đội bóng.

Đáng ngạc nhiên hơn ngay sau đó, Mkhitaryan chuyển sang khoác áo kình địch Shakhtar Donetsk với giá 7,5 triệu Euro. Nửa cam thành phố Donetsk được dẫn dắt bởi HLV Mircea Lucescu từ 2004, chiến lược gia người Rumania thừa nhận mình người hâm mộ Mkhitaryan từ lâu, theo dõi anh từ ngày còn ở Armenia trước khi tiếc nuối vì Micki toả sáng trong màu áo kình địch Metalurh.

Ban đầu Lucescu đã phạm sai lầm lớn khi để anh đá tiền vệ giữ nhịp trong sơ đồ 4-2-3-1. Ở vị trí quá xa khung thành, Mkhitaryan thể hiện rất tầm thường ở mùa giải 10-11 và 11-12. Phải đến mùa giải thứ ba ở Ukraine, biến chuyển lớn mới xảy ra khi tiền vệ được yêu mến Jadson hồi hương nuôi hy vọng tham dự World Cup. Micki được đẩy lên cao và ở vị trí mới anh thể hiện xuất sắc tới mức được gọi là “Kaká của Armenia”.

Cuối mùa giải 12-13, Mkhitaryan ghi đến 25 bàn ở giải vô địch Ukraine, đoạt danh hiệu vua phá lưới và cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu. Thành tích ghi bàn của Micki là hết sức ấn tượng, vì đó là thành tích tốt thứ ba trong lịch sử và anh chỉ là tiền vệ công.

Thành tích của Mkhitaryan khiến anh thu hút sự chú ý từ khắp châu Âu nhưng trở ngại lớn nhất là Shakhtar Donetsk chỉ muốn bán anh cho Anzhi Makhachkala băng giá và nhiều bất ổn. Để được toại nguyện ra đi, Micki phải bỏ tập, bay về Armenia, giao lại việc đàm phán cho người đại diện Mino Raiola.

Điểm đến tiếp theo của Mkhitaryan là Borussia Dortmund của Juergen Klopp. Đội bóng vùng Ruhr chấp nhận bỏ ra số tiền 25 triệu euro, kỉ lục trong lịch sử đội bóng để chiều lòng đối tác Ukraine. Đội bóng Đức đã bị Mkhitaryan thuyết phục khi hai đội bóng chạm trán ở vòng knock-out Champions League 2012-13.

Mùa giải đầu tiên của anh có thể coi là thành công nếu không có trận tứ kết lượt về Champions League với Real Madrid. Dortmund đang dẫn trước đội bóng Hoàng Gia 2-0 và cần một bàn thắng nữa để cân bằng tổng tỉ số hai lượt. Mkhitaryan nhận bóng từ Marco Reus, lừa qua thủ Iker Casillas và đối mặt cùng khung thành trống. Anh dứt điểm nhưng bóng dội trúng cột dọc vàra ngoài. Trận đấu kết thúc với tỉ 2-0 và Real Madrid đi một mạch đến ngôi vương mùa đó. Pha bỏ lỡ khó tin dường như lấy đi hết sự tập trung của Mkhitaryan. Anh vật vờ như người mất hồn và tiếp tục có mùa giải thảm hoạ 2014-15.

Các đồng đội ngạc nhiên vì họ hiểu Micki tài giỏi đến nhường nào qua những gì đã diễn ra nhưng bất lực trong việc mang lại niềm tin cho anh. Sau mỗi trận đấu thất vọng của Micki, trên dưới Dortmund phải tranh thủ động viên và khen ngợi anh trước báo giới ngay khi có thể.

Klopp yêu thương anh, nhưng bất lực trong việc khôi phục niềm tin nơi anh. Dortmund sa sút và kết thúc mùa giải thất vọng ở vị trí thứ bảy. HLV Thomas Tuchel được bổ nhiệm, điều đầu tiên ông làm là gặp Mkhitaryan và giữ anh ở lại Dortmund bằng mọi giá.

“Tôi đã gặp ông ấy vào tháng Ba và ông ấy đã thuyết phục tôi ở lại. Tôi cũng muốn ở lại vì phải chứng minh cho mọi người thấy tôi xứng đáng được ở đây. Ngay từ cuộc nói chuyện đầu tiên ông ấy đã nói, ‘Này Miki, cậu ở lại nhé. Tôi sẽ đưa cậu lên đẳng cấp hàng đầu!”

 Lời hứa của Tuchel thành hiện thực khi Mkhitaryan toả sáng rực rở ở  mùa giải 15-16. Anh trở thành cầu thủ xuất sắc nhất Bundesliga với 11 bàn thắng và 15 đường kiến tạo. Bí quyết của Tuchel rất đơn giản. Mkhitaryan ban đầu được đặt bên cánh trái, di chuyển tự do bên cạnh những vệ tinh xuất sắc như Reus, Pierre-Emerick Aubameyang và Ilkay Guendogan.

Do Dortmund bắt đầu mùa giải bằng những trận đấu cực dễ ở vòng loại Europa League nên Mkhitaryan có cơ hội phô diễn tài nghệ, ghi bàn đều đặn và cải thiện niềm tin. Mặt khác Tuchel trở thành người cha tinh thần của anh khi tặng anh quyển sách “Inner Game ofThe Classic guide to the mental side of Peak Performance”:

“Tôi nghĩ nó viết để dành cho tôi. Mọi thứ tôi đã làm sai đều có trong sách. Và tôi bắt đầu thay đổi theo những gì trong sách nói tới”

“Tôi từng rất bận tâm tới những suy nghĩ của mọi người, nhưng tôi bỏ nó lại ở mùa trước. Có một số sẽ thích cách bạn chơi bóng, một số lại không, phải bỏ nó ra và tập trung vào pha bóng!” – Henrikh Mkhitaryan

ĐƯỜNG CÙNG VÀ ANH HÙNG

Mkhitaryan xen lẫn những buồn vui trong ngày Man Utd giành chiến thắng 3-1 trước Swansea. Paul Pogba mở tỉ số trong khi Ibrahimovic cũng để lại sau lưng chuỗi trận tịt ngòi bằng cú đúp. Mata xuất phát từ đầu còn Lingard được vào sân từ ghế dự bị. Chỉ Micki và Martial là thực sự bị gạt ra ngoài. Khác với Dortmund, Donetsk hay Yerevan, ở thành Manchester sẽ chẳng có ai yêu thương anh như những HLV Lucescu, Klopp hay Tuchel đã từng. Mourinho là HLV của những trận chiến, và cầu thủ sẽ phải là những chiến binh mạnh mẽ tự vượt qua trở ngại tâm lí của bản thân.

Sau 45 phút thất vọng ở derby Manchester, Mkhitaryan mất tới một tháng để lại được ra sân cho Manchester. Tính tổng cộng tiền vệ Armenia mới 136 phút thi đấu từ đầu mùa đến giờ, quá ít cho cái giá 42 triệu mà Man Utd phải trả cho Dortmund. Nhưng đây mới tháng mười một, cả mùa giải dài đằng đẵng còn ở phía trước và đây là lúc những phẩm chất mạnh mẽ của viên ngọc Armenia cần được thể hiện. Anh không còn là “đứa trẻ nhà Mkhitaryan” như ngày nào mà đã vươn cao vươn xa hơn người cha nổi tiếng, chỉ có anh mới quyết định được vận mệnh của mình ở Manchester. Từ trên thiên đường xa xôi, cha anh luôn dõi theo từng bước chân của con trai, người anh hùng thể thao của Armenia…