Lúng túng cách gọi tên đồng bào dân tộc “X’tiêng” và “S’tiêng”

Trưởng ban Dân tộc tỉnh Bình Phước, Ma Ly Phước đã chủ trì buổi làm việc thống nhất lấy ý kiến tham mưu UBND tỉnh kiến nghị Trung ương điều chỉnh cách viết, cách gọi tên thành phần đồng bào dân tộc “Xtiêng” hay “S’tiêng”.

Buổi làm việc có sự tham gia của đại diện các đơn vị gồm: Sở Tư pháp, Nội vụ, Lao động – Thương binh và Xã hội, Giáo dục và Đào tạo, Văn hóa – Thể thao và Du lịch, Công an, Đài Phát thanh và Truyền hình, Ban Dân tộc HĐND tỉnh, Văn phòng UBND tỉnh.

Theo ông Phước, hiện trên địa bàn tỉnh, với cách gọi và thể hiện trong văn bản, thủ tục hành chính 2 danh từ chưa thật sự thống nhất. Lúc thì gọi Xtiêng, có lúc gọi là S’tiêng… Điều này gây rất nhiều khó khăn trong việc quản lý hộ khẩu, hộ tịch, nhân sự… Nhất là khi soạn thảo văn bản, phản ánh trên báo chí, liệt kê vào các tài liệu lưu trữ.v.v…

Do đó, cần có một sự thống nhất về tên gọi từ địa phương đến Trung ương. Trên thực tế, thời gian qua, Sở Giáo dục – Đào tạo đã có một đề tài khoa học nghiên cứu về ngôn ngữ của đồng bào S’tiêng (hoặc X’tiêng) trên địa bàn tỉnh. Căn cứ vào các cơ sở pháp lý của đề tài và các tác giả đã thống nhất lấy tên là “S’tiêng” để gọi tên đồng bào dân tộc S’tiêng. Quan điểm này được các đại biểu đồng tình ủng hộ và thống nhất cao.

Tuy nhiên, theo ý kiến của đại diện Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch, để khách quan hơn thì cần tiến hành cuộc điều tra xã hội học. Đặc biệt là đối với các già làng, trưởng ấp, sóc, người có uy tín của đồng bào S’tiêng (hoặc X’tiêng). Đây là những chủ thể đại diện cho chính quyền lợi và nghĩa vụ của đồng bào dân tộc họ.

Tại một lễ hội của đồng bào dân tộc S’tiêng ở huyện Hớn Quản, Bình Phước. Ảnh: H.H

Trước nhiều ý kiến trái chiều, cuộc họp của Ban Dân tộc tỉnh đã thống nhất thực hiện theo phương án điều tra xã hội học. Sau đó trình xin ý kiến các cơ quan Trung ương để chọn tên gọi duy nhất, thống nhất cho đồng bào dân tộc S’tiêng (hay X’tiêng”).

Năm 1999, người S’tiêng (hay X’tiêng) ở nước ta có khoảng 66.788 người. Nhưng mười năm sau đó, đã lên tới 85.436 người, cư trú tại 34 trên tổng số 63 tỉnh, thành phố của Việt Nam. Trong đó, riêng địa bàn tỉnh Bình Phước ước có khoảng 81.000 đồng bào dân tộc S’tiêng (hay X’tiêng).

Theo Lao động