Dân Mỹ mất mát hàng chục tỉ USD vì bão Harvey

Theo ước tính ban đầu, siêu bão Harvey có thể gây thiệt hại về tài sản, nhà cửa lên đến 30 tỉ USD tại Mỹ. Thế nhưng nhiều người Mỹ lại không mua bảo hiểm do lũ lụt.

Căn nhà đổ sập do bão Harvey ở thành phố Rockport, bang Texas, ngày 26-8

Theo báo New York Times, tuy nhiên chỉ 40% con số thiệt hại đó được các hãng bảo hiểm thanh toán, gánh nặng còn lại chính quyền liên bang sẽ phải lo. Chính sách bảo hiểm nhà riêng ở Mỹ nhìn chung chỉ đền bù cho các hư hại gây ra do gió, và trong một số trường hợp là nước ngập trong các trận bão. Nhưng trong gần nửa thế kỷ qua, hầu hết hư hại do lũ đều do Chương trình bảo hiểm lũ lụt quốc gia Mỹ bồi thường. Bản thân chương trình này cũng đang phải đối mặt với khó khăn tài chính. Hiện chính lũ lụt mới gây ra thiệt hại lớn nhất trong cơn bão Harvey. Tại những khu vực dân cư mà chính quyền khuyến cáo, và thậm chí là bắt buộc, mua bảo hiểm lũ lụt lại ít có người dân nào làm điều này. Đơn cử như ông Watson sống ở một khu vực dễ có khả năng xảy ra lũ ở South Carolina. Ông nói chỉ có có gia đình ông và một vài người hàng xóm bỏ tiền ra mua bảo hiểm lũ lụt, dù chi phí này khá thấp so với cam kết bồi thường. “Bảo hiểm đó khá rẻ” – ông Charles C. Watson Jr., nhà sáng lập Enki Holding L.L.C – công ty chuyên phân tích dữ liệu thiên tai, cho biết. Ông Watson ước tính giá trị thiệt hại đối với nhà cửa sau trận bão Harvey này vào khoảng 30 tỉ USD. Cơ quan Quản lý tình trạng khẩn cấp liên bang Hoa Kỳ có công bố một số bản đồ các khu vực lũ trong 100 năm và đưa ra tỉ lệ bảo hiểm dựa trên dữ liệu này. Bản đồ nêu chi tiết nơi các cơn bão có thể đổ bộ, hoặc con sông nào có thể tràn bờ. “Tuy nhiên, chúng không dự báo được tình huống khi lượng mưa vượt quá công suất của hệ thống thoát nước bão. Đó là những gì xảy ra ở Houston, ở một quy mô chưa từng ai chứng kiến trước đây” – bà Carolyn Kousky, một chuyên gia về chính sách của Mỹ, bình luận.

Cư dân ở phía đông TP Houston xách theo đồ dùng cá nhân di tản ngày 28-8

Điều này có nghĩa nhiều người sở hữu nhà đang lội nước bì bõm ở Houston chưa từng bị bắt buộc mua bảo hiểm lũ lụt, lý do là điền sản của họ không nằm trong khu vực chịu ảnh hưởng của lũ. Những ai không có bảo hiểm sẽ phải nộp đơn xin trợ cấp hoặc nhận các khoản vay rẻ từ chính quyền liên bang. Thời gian nhận được tiền sẽ bị trì hoãn do các thủ tục, ấy là trong trường hợp yêu cầu của họ may mắn được chấp nhận. Chương trình bảo hiểm lũ lụt quốc gia ở Mỹ được hình thành năm 1968, sau khi hầu hết các công ty bảo hiểm tư nhân ở Mỹ dừng bảo hiểm loại thiên tai này. Lý do là họ không thể thu số tiền đủ cao để bù đắp cho khoản bồi thường cam kết. Mức bồi thường tối đa cho một căn nhà theo chương trình này là 250.000 USD, tài sản bên trong là 100.000 USD, và 500.000 USD cho một công trình kinh doanh cùng tài sản bên trong. Tuy đặt ra giới hạn bồi thường như vậy, khả năng tài chính của chương trình bảo hiểm cũng đã khá yếu. Khi cơn bão Katrina phá tan hoang ở Mỹ hồi năm 2005, chương trình đã phải vay 17 tỉ USD từ Bộ Tài chính Mỹ để thanh toán các khoản thiệt hại và cho đến nay chưa trả hết nổi số nợ.