Chuyện của những nữ tu chăm sóc bệnh nhân “H”

Vượt qua 265km từ TP. Vũng Tàu, chúng tôi đến Bệnh viện Nhân Ái cuối chiều thu tháng 9 để tặng suất ăn miễn phí và quà cho bệnh nhân ở đây. Nằm tách biệt với thế giới bên ngoài, Bệnh viện Nhân Ái nằm lọt thỏm giữa ngút ngàn rừng tạp già cỗi. Đón chúng tôi ngay nhà công vụ của bệnh viện, nữ tu sĩ Liên cười đôn hậu: “Nghe tin đoàn lên tặng quà và suất ăn, bệnh nhân mừng lắm. Bệnh viện có 351 người nhiễm HIV giai đoạn cuối. Chúng tôi là những điều dưỡng viên tình nguyện chăm sóc bệnh nhân ở đây”.

Để chăm sóc 351 bệnh nhân nhiễm HIV giai đoạn cuối, ngoài đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn kỹ thuật, sức khỏe tốt và tinh thần nhân ái cao, còn có 7 nữ tu sĩ ở nhiều tỉnh, thành khác nhau tự nguyện lên bệnh viện này làm việc nghĩa. Không thể mô tả chi tiết hàng ngàn “việc không tên” ngày đêm, 7 nữ tu chăm sóc cho bệnh nhân, chỉ biết họ đang thầm lặng cống hiến tuổi thanh xuân của mình làm việc nghĩa mà không hề toan tính. Tuổi thanh xuân của họ là những năm tháng cần mẫn chăm sóc bệnh nhân có “H”. Không gia đình riêng, không hạnh phúc vợ chồng, họ lấy công việc chăm sóc bệnh nhân làm niềm vui, lấy bệnh viện Nhân Ái làm gia đình, lấy cộng đồng người nhiễm HIV là bầu bạn.

69 tuổi đời, gắn bó với Bệnh viện Nhân Ái từ ngày đầu thành lập, trong gần 12 năm qua, nữ tu sĩ Lê Thị Xoài bỏ hết hạnh phúc riêng tư, gia đình, người thân tình nguyện lên đây chăm sóc cho bệnh nhân nhiễm HIV giai đoạn cuối. Ngần ấy thời gian,  bà không nhớ đôi tay đã nâng đỡ bao bệnh nhân, bao lần giặt giũ quần áo, và bao lần rơi nước mắt trước cơn đau đớn quằn quại của người bệnh, hoặc chứng kiến sự ra đi ứa nước mắt của nạn nhân, song mỗi lần giúp người bệnh thức tỉnh được những sai lầm trong quá khứ đã vướng phải dẫn đến mang trong mình căn bệnh thế kỷ; nâng đỡ một người bệnh từ suy sụp tinh thần “chỉ muốn đập đầu vào tường chết cho xong” đến muốn sống để “làm lại cuộc đời” là bà có thêm một niềm vui. Nên cho dù phải hy sinh hạnh phúc riêng tư cả đời, bà cũng lấy làm hãnh diện, và bằng lòng với những việc đang làm, dẫu vô cùng lặng thầm. Khi tôi hỏi lý do nào bỏ cả gia đình, cha mẹ tình nguyện lên đây chỉ để chăm sóc người nhiễm HIV giai đoạn cuối? Bà Xoài cho biết: “Chúng tôi không có gia đình riêng, hạnh phúc vợ chồng. Vì đã tình nguyện vào đây là chỉ cống hiến, hy sinh. Gia đình là bệnh viện, bạn bè, người thân là bệnh nhân. Những nữ  tu như chúng tôi niềm vui nhất là được cống hiến cho cộng đồng, không bao giờ mưu cầu hạnh phúc cho riêng mình”.

Nối tiếp sự cống hiến thầm lặng của những nữ tu sĩ thế hệ trước, nữ tu sĩ Thuy Thủy (30 tuổi), điều dưỡng viên trẻ nhất đến từ quận Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh gắn bó với Bệnh viện Nhân Ái từ năm 2015, cũng là ngần ấy thời gian chị tiếp xúc, chăm sóc cho hàng trăm lượt bệnh nhân như thay băng phần lở loét, giặt quần áo, nhưng chưa bao giờ chị Thủy có ý định từ bỏ nơi này. Dẫu những việc chị Thủy đang làm khá cực nhọc và luôn có nguy cơ bị phơi nhiễm, gặp rủi ro bất cứ lúc nào.

Chị Thủy chia sẻ: “Khi mới lên đây thấy bệnh nhân cũng sợ hãi, vì người đối diện với mình mang căn bệnh thế kỷ. Song thấy các em quằn quại đau đớn tôi không cầm lòng được. Có em bị nhiễm trùng cơ hội lở loét khắp người, rộp miệng, mình phải nhỏ từng giọt sữa cho em. Có em la lên “con đau lắm sơ ơi”. Lúc đó mình động viên, rồi các em hiểu ra sự nhiệt tình của mình. Nhiều em đến bệnh viện khi sức khỏe ổn định rất muốn về thăm gia đình. Theo quy định của bệnh viện, nếu bệnh nhân sức khỏe tốt, 3 tháng được về thăm gia đình 5 ngày, nhưng khi từ gia đình lên thì sức khỏe xấu đi. Tìm hiểu mới biết, các em về gia đình lại kiếm tiền mua ma túy chích cho thỏa cơn thèm rồi trở lại bệnh viện. Các em có “H” thường sức khỏe xấu đi vì nhiễm trùng cơ hội. Nhiều em chết vì một bệnh khác như lao phổi bị kháng thuốc, nấm loét, ung thư, chứ nếu chỉ có “H” không, sống lạc quan, rèn luyện thể lực tốt thì sức khỏe cũng như người bình thường”. Tôi hỏi “Lý tưởng nào khiến Thủy gắn bó với bệnh viện”?. “Mình đã tự nguyện lên đây, tự nguyện dấn thân chăm sóc các bệnh nhân thì còn ngại ngùng gì nữa. Lúc đứng bên ngoài nhìn những người nhiễm HIV giai đoạn cuối thì sợ hãi, nhưng khi tiếp xúc với họ, thấy mạng sống của họ đang chết dần mình không thể cầm lòng được. Những người nhiễm HIV ở đây mỗi người một hoàn cảnh khác nhau. Người nhiễm do một thời ăn chơi trác táng, đến lúc hối hận mới xin vô đây, người bị phơi nhiễm, người bị lây nhiễm từ người tình, hoặc vợ chồng. Cũng có cả bệnh nhân là con đại gia, con ca sĩ nổi tiếng. Khi đã vô đây, đa số bệnh nhân nặng và xác định đã đến là không có ngày về với gia đình”, chị Thủy chia sẻ.

 Cũng theo nữ tu sĩ Thu Thủy, để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho mình, tất cả việc thay băng, chăm sóc, nâng đỡ đều tuân thủ nghiêm ngặt biện pháp y tế. Bản thân người chăm hết sức mềm mỏng và tuyệt đối không cáu gắt hoặc có biểu hiện kỳ thị. Bởi những bệnh nhân vào đây coi như đường cùng, mình không được phép làm cho họ tổn thương về tinh thần thêm một lần nào nữa. Bởi vậy, mỗi điều dưỡng viên như một “bảo mẫu” hiền hậu, có tấm lòng nhân ái bao dung.

Cũng như nữ tu Lê Thị Xoài, nữ tu Thu Thủy, công việc của nữ tu sĩ Liên có “thâm niên” gần 7 năm chăm sóc nâng đỡ tinh thần cho người bệnh. Sơ Liên chia sẻ: “Giữa rừng núi âm u rộng lớn hầu như tách biệt với thế giới bên ngoài, để chăm sóc người bệnh có “H” và gắn bó cả đời ở đây, người ngoài nhìn vào bảo chúng em là can đảm, có tấm lòng nhân ái, hy sinh thầm lặng. Nhưng thực ra chúng em được phục vụ người bệnh là một cơ duyên. Những người nhiễm HIV giai đoạn cuối ở mọi lứa tuổi, có khi bằng tuổi bố mẹ mình, hoặc bằng tuổi anh chị em, thậm chí bằng tuổi con, cháu. Nhiệm vụ của chúng em là tình nguyện, nâng đỡ tinh thần, giúp họ nhận thức và hòa nhập cộng đồng, sống vui, sống khỏe với quãng đời còn lại. Có những bệnh nhân “sắp đi” có nhu cầu uống nước ngọt, ăn phở, uống bia, ăn xế, chúng em sẽ phục vụ. Ở đây có 7 nữ tu sĩ, 2 người là y tá kiêm điều dưỡng hưởng lương Nhà nước theo quy định, còn 5 người không có lương mà chỉ có phụ cấp 1,8 triệu đồng/tháng. Bữa ăn cho bệnh nhân đều hoàn toàn phụ thuộc vào các mạnh thường quân”.

Khi hỏi về chuyện tình duyên, nữ tu sĩ Liên chia sẻ: “Chúng em đi tu từ nhỏ, cho đến bây giờ chưa một lần yêu. Vào đây là dâng hiến hoàn toàn, phục vụ người bệnh, không lập gia đình, không vướng bận gia đình. Chúng em chỉ có bệnh nhân, chăm sóc bệnh nhân để họ an bình ra đi nhẹ nhàng”.

Bệnh viện Nhân Ái thành lập ngày 31/10/2006 có trụ sở tại Xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước. Đây là bệnh viện dành riêng cho những bệnh nhân nhiễm HIV giai đoạn cuối đầu tiên ở Việt Nam do Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh xây dựng và quản lý. Chức năng của bệnh viện là khám, chẩn đoán, điều trị các loại bệnh lý về HIV/AIDS; chăm sóc, hỗ trợ về tâm lý, tinh thần và điều trị giảm nhẹ cho bệnh nhân AIDS giai đoạn cuối; tư vấn sức khỏe cho bệnh nhân, thân nhân gia đình bệnh nhân và những người có nhu cầu; phối hợp Đông, Tây y trong ứng dụng và điều trị hỗ trợ bệnh nhân AIDS. Trong nhiều nhiệm vụ ấy, đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng viên ở đây coi “Động viên, nâng đỡ tinh thần người bệnh sống lạc quan, yêu đời, có ích” làm trọng.

Thương yêu bệnh nhân nữ.

Nữ tu sĩ Lê Thị Xoài cho biết, bệnh viện gồm 12 phòng/ khoa, trong đó 4 khoa trực tiếp chăm sóc và điều trị cho 351 bệnh nhân HIV/AIDS. Mặc dù điều kiện cơ sở vật chất thiết bị khá hiện đại phục vụ cho chẩn đoán, điều trị để tăng khả năng miễn dịch, giảm nhiễm trùng cơ hội, kéo dài tuổi thọ, tăng chất lượng cuộc sống, giảm tỷ lệ bệnh nhân tử vong, nhưng bác sĩ, điều dưỡng viên luôn thiếu thốn. “Những người đến bệnh viện này làm việc ngoài ý chí nghị lực phải biết chấp nhận hy sinh. Bởi làm việc trong môi trường này đồng nghĩa với sống chung với AIDS. Để bảo đảm an toàn, tất cả phải tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp y tế và tuyệt đối không có biểu hiện kỳ thị người bệnh. Coi bệnh nhân như người thân, cảm hóa họ từ tình thương yêu và trách nhiệm”, nữ tu Xoài chia sẻ.

Trời về chiều, sương bắt đầu giăng mờ trên những vạt đồi xanh quanh bệnh viện. Chia tay bệnh viện trước khi về thành thị, nữ tu sĩ Lê Thị Xoài cầm tay tôi mắt đỏ hoe: “Ở vùng hẻo lánh này chỉ có tấm lòng nhân ái mới hiểu được sự thầm lặng hy sinh. Những nghĩa cử của đoàn từ thiện không chỉ đơn thuần là bữa ăn, gói quà, mà là sự sẻ chia, cảm thông, sưởi ấm những mảnh đời bất hạnh. Chúng tôi hứa sẽ cống hiến hết sức mình vì bệnh nhân, giúp đỡ họ sống vui, sống khỏe, sống có ích những tháng ngày còn lại”.