Trong bối cảnh tình hình leo thang xung quanh Iran, Nhật Bản đã chủ động trở thành một người hòa giải và giảm căng thẳng giữa Washington và Tehran. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã tuyên bố rằng ông sẽ tới Iran vào tháng 6 để hội đàm với Tổng thống Iran Hassan Rouhani. Đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên của một thủ tướng Nhật Bản tới Iran sau hơn 40 năm.
Tổng thống Mỹ Trump và Tổng thống Iran.
Đầu tuần này, Thủ tướng Abe đã có cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump và nói rằng Nhật Bản “muốn làm bất cứ điều gì có thể” để giải quyết cuộc xung đột. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi hoan nghênh đề nghị của Nhật Bản đóng vai trò trung gian hòa giải với Mỹ và gọi chuyến thăm vào tháng tới của Thủ tướng Nhật Bản là “bước ngoặt”.
Trong một cuộc phỏng vấn với Sputnik, chính trị gia Iran Seyyed Hossein Naghavi-Hosseini, người phát ngôn của ủy ban đặc biệt JCPOA của quốc hội và đại diện của ủy ban chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia của Quốc hội Iran đã giải thích rằng mặc dù đó là một sự phát triển tích cực, song điều kiện để đối thoại và đàm phán Mỹ-Iran là không phù hợp:
“Mỹ với hành động của mình đã tạo ra sự ngờ vực đến mức cả Quốc hội, cũng như người dân, và bất kỳ bộ phận nào tại Cộng hòa Hồi giáo Iran đều tin vào sự cần thiết của các cuộc đàm phán. Mỹ không bao giờ có thể tin tưởng được. Tất cả những người tham gia đã ký thỏa thuận hạt nhân (JCPOA). Thỏa thuận này đã được Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc phê chuẩn và được cộng đồng quốc tế hoan nghênh. Nhưng người Mỹ cho rằng thỏa thuận này không hấp dẫn và từ chối thực hiện. Ở Iran một bầu không khí không tin tưởng của Mỹ chiếm ưu thế; không có điều kiện để đàm phán, ngay cả khi Trump từ chối mọi yêu cầu của mình “.
Nhà lập pháp cũng nói thêm rằng khi Mỹ áp dụng nhiều biện pháp trừng phạt, đe dọa Iran và sau đó hy vọng rằng chính sách gây áp lực này sẽ khiến Tehran phải tổ chức các cuộc đàm phán, thì đã bị nhầm.
“Iran sẽ không ngồi vào bàn đàm phán với một quốc gia như vậy. Iran không cần một người hòa giải để đàm phán; hành vi này của Mỹ phải thay đổi”.
Thủ tướng Nhật Bản Abe muốn làm trung gian hòa giải Mỹ-Iran.
Về triển vọng bán dầu Iran cho Nhật Bản theo lệnh trừng phạt, chính trị gia nói: “Iran đang cố gắng lấy lại thị trường dầu mỏ. Các nước trên thị trường thực sự muốn mua dầu của chúng tôi. Chúng tôi đã tránh bị trừng phạt và bán dầu thô trước đó, vì vậy chúng tôi sẽ tránh tiếp tục cung cấp dầu của chúng tôi [cho khách hàng] “, ông Hossein Naghavi-Hosseini nhấn mạnh.
Liên quan đến vai trò trung gian hòa giải của ông Abe, nhà khoa học chính trị Iran, Tiến sĩ Ali Rezahah, chuyên gia về chính sách đối ngoại và chuyên mục chính trị của Mỹ, nói rằng đây là chuyến thăm trở lại của thủ tướng Nhật Bản và nó sẽ mang tính kinh tế hơn:
“Áp lực mà Mỹ đang đặt ra cho ngành năng lượng của khu vực liên quan trực tiếp đến các vấn đề năng lượng ở Mỹ: họ đang cố gắng trở thành nhà sản xuất lớn, tìm kiếm thị trường mới, cố gắng loại bỏ cạnh tranh bằng vũ lực và tạo ra sự phụ thuộc vào họ đối với năng lượng cho một số quốc gia, bao gồm cả Nhật Bản. Người Nhật cũng nhận thức được triển vọng của sự phụ thuộc năng lượng lâu dài: điều này sẽ dẫn đến sự kiểm soát lớn đối với chính sách đối ngoại của họ bởi Mỹ. Nhật Bản là một trong những nước dùng dầu Iran, và họ tin rằng nếu họ xoay xở để thảo luận về vấn đề này (ở Iran), thì chuyến thăm của Abe sẽ được coi là thành công từ góc độ kinh tế “.
Theo Dân việt
