Hình ảnh giả do trí tuệ nhân tạo (Al) tạo ra đang tràn ngập mạng xã hội. Một số ảnh giả đã lan truyền thông tin sai lệch. Làm sao nhận biết ảnh thật và ảnh giả?
Bức ảnh giả tỉ phú Elon Musk bên bà Mary Barra, tổng giám đốc điều hành General Motors, do AI tạo ra
Bất kỳ ai có kết nối Internet và truy cập vào công cụ sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đều có thể tạo ra những bức ảnh giả trông như thật chỉ trong vài giây.
Hình ảnh giả về các vụ bắt giữ những chính trị gia tầm cỡ quốc gia hoặc quốc tế có thể được người dùng xác minh khá nhanh, nếu kiểm tra các nguồn truyền thông uy tín.
Tuy nhiên có những hình ảnh khó xác minh hơn, chẳng hạn người trong ảnh không quá nổi tiếng, theo chuyên gia trí tuệ nhân tạo Henry Ajder.
Và theo ông Ajder, mọi hình ảnh cuộc sống đều có thể làm giả để lan truyền thông tin sai lệch.
Ví dụ, vụ một trận động đất nghiêm trọng được cho là đã làm rung chuyển khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương của Mỹ và Canada vào năm 2001. Nhưng trận động đất này thực sự chưa bao giờ xảy ra và hình ảnh chia sẻ trên ứng dụng Reddit đều do AI tạo ra.
Tuy nhiên các công cụ AI vẫn mắc lỗi. Các chương trình tạo ra hình ảnh như Midjourney, Dall-E và DeepAI đều có trục trặc, đặc biệt là với hình ảnh con người.
Đài DW đã tổng hợp một số gợi ý, giúp người dùng đánh giá một hình ảnh là giả mạo hay không.
Phóng to và nhìn kỹ
Gợi ý đầu tiên là hãy nhìn kỹ vào bức ảnh và tìm kiếm hình ảnh ở độ phân giải cao nhất có thể và sau đó phóng to các chi tiết.
Phóng to hình ảnh sẽ tiết lộ những điểm không nhất quán và lỗi mà thoạt nhìn có thể không bị phát hiện.
Hình ảnh giả về động đất ở Seattle, Washington
Tìm nguồn ảnh
Nếu bạn không chắc một hình ảnh là thật hay do AI tạo ra, hãy thử tìm nguồn của nó.
Hãy tải hình ảnh lên các công cụ như Google Image Reverse Search, TinEye hoặc Yandex và bạn có thể tìm thấy nguồn gốc ban đầu của hình ảnh.
Kết quả của những tìm kiếm này cũng có thể liên kết đến các phương tiện truyền thông có uy tín cung cấp thêm ngữ cảnh.
Chú ý đến tỉ lệ cơ thể
Không có gì lạ khi hình ảnh do AI tạo ra có sự khác biệt về tỉ lệ.
Bàn tay có thể quá nhỏ hoặc ngón tay quá dài. Hoặc đầu và chân không khớp với phần còn lại của cơ thể.
Lỗi bàn tay, tai, răng…
Bàn tay là nguyên nhân chính gây ra lỗi trong các chương trình hình ảnh AI của Midjourney hoặc DALL-E.
Người trong ảnh thường có 6 ngón tay, hoặc 4 ngón tay.
Các lỗi phổ biến khác còn bao gồm những người có quá nhiều răng hoặc gọng kính bị biến dạng kỳ lạ hoặc tai có hình dạng không thực tế.
Các bề mặt phản chiếu, chẳng hạn như tấm che mũ bảo hiểm, cũng gây ra vấn đề cho các chương trình AI.
Tuy nhiên, chuyên gia AI Henry Ajder cảnh báo phiên bản mới của chương trình Midjourney đang tốt hơn trong việc tạo ra các bàn tay, điều đó có nghĩa là lâu dài người dùng sẽ không thể phát hiện ra loại lỗi này.
Hình ảnh quá đẹp, quá mịn
Đặc biệt, ứng dụng Midjourney tạo ra nhiều hình ảnh đẹp đến khó tin.
Hãy theo dõi bằng trực giác: Hình ảnh những con người hoàn hảo như vậy thực sự có thật không?
Ông Andreas Dengel thuộc Trung tâm nghiên cứu AI của Đức nói với Đài DW: “Các khuôn mặt giả quá thuần khiết, quần áo cũng khá hài hòa”.
Da của người trong ảnh AI thường mịn màng và không có bất kỳ khuyết điểm nào, thậm chí tóc và răng của họ cũng hoàn hảo. Đây thường không phải con người trong cuộc sống thực.
Nhiều bức ảnh còn mang tính nghệ thuật, bóng bẩy, long lanh mà ngay cả những nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp cũng khó đạt được khi chụp trong studio.
Nền ảnh
Nền của một bức ảnh thường có thể tiết lộ liệu nó có bị làm giả hay không. Chẳng hạn các vật thể có thể bị biến dạng, ví dụ đèn đường.
Trong một số trường hợp, các chương trình AI sao chép người và đồ vật rồi sử dụng chúng 2 lần. Và không hiếm trường hợp hậu cảnh của ảnh AI bị mờ.
AI thông minh hơn, khó phân biệt ảnh giả hơn?
Công nghệ ngày càng tốt hơn và có thể sẽ ít mắc sai lầm hơn trong tương lai. Khi đó việc phân biệt ảnh giả sẽ khó hơn. Lúc này, cách tốt nhất để người dùng phân biệt thật giả là dựa vào cảm giác của mình, dựa vào truyền thông có uy tín và không chia sẻ hình ảnh khi chưa rõ thực hư.
Nguồn: tuoitre.vn