Trung Quốc nói Mỹ phải sửa chữa sai lầm về vấn đề Đài Loan; Nga bắt giữ chuyên gia hàng đầu về vũ khí siêu vượt âm; Nga và Ukraine cáo buộc nhau tấn công nhà máy điện hạt nhân; Israel không kích Gaza… là những tin tức quốc tế đáng chú ý.
* Trung Quốc nói Mỹ nên sửa chữa sai lầm về Đài Loan. Sau khi Đại sứ Trung Quốc Tần Cương bị Washington triệu tập, Đại sứ quán Trung Quốc cáo buộc Mỹ mới chính là kẻ gây rối hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan và khu vực.
“Lối thoát duy nhất cho cuộc khủng hoảng này là phía Mỹ có các biện pháp tức thời để sửa chữa sai lầm và giảm tác động nghiêm trọng từ chuyến thăm của (Chủ tịch Hạ viện Mỹ) Pelosi”, ông Jing Quan – một quan chức của Đại sứ quán Trung Quốc – nói về chuyến thăm Đài Loan mới đây của bà Nancy Pelosi, đồng thời cảnh báo Washington cần tránh “đẩy quan hệ Mỹ – Trung xuống con đường nguy hiểm của xung đột và đối đầu”.
Đáp lại ngay sau đó, Nhà Trắng tuyên bố Mỹ không có gì phải sửa chữa liên quan đến chuyến công du của bà Pelosi, khẳng định các đồng minh của Washington tại khu vực có cùng lo ngại về động thái của Trung Quốc đối với Đài Loan.
* Nga bắt giữ chuyên gia hàng đầu về vũ khí siêu vượt âm. Ngày 5-8, Hãng thông tấn TASS đưa tin Nga đã bắt giữ ông Andrei Shiplyuk – chuyên gia hàng đầu về vũ khí siêu vượt âm của nước này, vì bị tình nghi phản quốc.
Ông Shiplyuk đứng đầu phòng thí nghiệm vũ khí siêu vượt âm tại Viện Cơ học lý thuyết và ứng dụng Novosibirsk. Trong những năm gần đây, ông đã phối hợp nghiên cứu để hỗ trợ phát triển các hệ thống tên lửa siêu vượt âm. TASS dẫn lời một trong những đồng nghiệp của ông Shiplyuk cho biết lực lượng chức năng Nga đã tiến hành các cuộc khám xét tại viện trên.
Các vũ khí siêu vượt âm có thể bay với tốc độ gấp 9 lần tốc độ âm thanh. Ngày 1-6, đô đốc Alexander Moiseyev, chỉ huy Hạm đội phương Bắc của Nga, cho biết Nga đã hoàn tất việc thử nghiệm tên lửa hành trình siêu vượt âm Zircon và sẽ triển khai tên lửa hiện đại này trước cuối năm nay trên một tàu khu trục mới của hạm đội. Tổng thống Nga Vladimir Putin mô tả Zircon là một phần của hệ thống vũ khí “bất khả chiến bại” thế hệ mới.
* Đài Loan khẳng định có đủ khả năng bảo vệ an toàn cho người dân. Nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn cho biết lãnh thổ này “chắc chắn” có đủ khả năng bảo vệ người dân trong bối cảnh Trung Quốc tập trận bắn đạn thật quanh hòn đảo. Trong bài đăng trên Facebook ngày 5-8, bà Thái nói rằng chính quyền Đài Loan sẵn sàng phản ứng và đảm bảo an toàn cho mọi người. “Hãy an tâm, bình tĩnh và sống như bình thường”, bà viết.
Cùng lúc, Đài Loan cho biết đã đưa máy bay xua 49 máy bay Trung Quốc đi vào vùng nhận diện phòng không của hòn đảo. Toàn bộ 49 máy bay này đã vượt qua đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan. Cơ quan Phòng vệ Đài Loan cùng ngày thông báo đã triển khai máy bay, tàu và hệ thống tên lửa mặt đất để theo dõi các máy bay, tàu đi qua đường trung tuyến.
* Mỹ chỉ trích Trung Quốc cắt đứt quan hệ, kêu gọi Bắc Kinh chấm dứt tập trận. Người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nói rằng việc Trung Quốc ngừng hợp tác trong vấn đề chống biến đổi khí hậu và các vấn đề khác là “vô trách nhiệm”. “Họ nghĩ họ đang trừng phạt chúng ta bằng việc đóng kênh hợp tác này. Thực tế là họ đang trừng phạt cả thế giới vì cuộc khủng hoảng khí hậu không có ranh giới địa lý”, ông Kirby nói ngày 5-8.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc trước đó công bố quyết định chấm dứt hợp tác với Mỹ về nhiều lĩnh vực quân sự và dân sự để trả đũa chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi. Bắc Kinh cũng tổ chức tập trận bắn đạn thật quanh Đài Loan.
Ông Kirby nói rằng Trung Quốc có thể hạ nhiệt bằng cách chấm dứt “các cuộc diễn tập quân sự khiêu khích này”. Trước đó, Mỹ triệu tập đại sứ Trung Quốc để phản đối.
* Nga, Thổ Nhĩ Kỳ thống nhất cơ chế thanh toán một phần khí đốt bằng đồng rúp. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hội đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại thành phố Sochi vào ngày 5-8. Đây là chuyến thăm đầu tiên của lãnh đạo một quốc gia thành viên NATO tới Nga sau khi chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine diễn ra.
Theo Hãng tin Sputnik, lãnh đạo hai nước nhất trí Nga sẽ cung cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ 26 tỉ m3 khí đốt mỗi năm, và trong giai đoạn đầu, một phần sẽ được thanh toán bằng đồng rúp Nga. Ông Putin khẳng định đường ống khí đốt Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ là “một trong những huyết mạch quan trọng nhất để cung cấp khí đốt Nga cho châu Âu”. Đường ống này hiện vẫn đang hoạt động nhịp nhàng mà không gặp bất cứ sự cố nào.
Hai nước cũng thảo luận các vấn đề về thương mại, kinh tế, các dự án năng lượng như xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Akkuyu ở Thổ Nhĩ Kỳ, xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine và đạt “các thỏa thuận lớn” trong lĩnh vực ngân hàng.
* Nga, Ukraine đổ lỗi lẫn nhau vụ tấn công nhà máy hạt nhân. Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine cáo buộc Nga phải chịu trách nhiệm cho vụ tấn công “khủng bố” nhà máy Zaporizhzhia. Trước đó, Matxcơva nói rằng chính các lực lượng của Kiev tấn công nhà máy này, khẳng định chính quyền của ông Zelensky “khủng bố hạt nhân”.
Nga kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia từ tháng 3-2022 sau khi mở chiến dịch quân sự tại Ukraine vào ngày 24-2. Trong tuần này, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) nhận định tình hình đang “bất ổn” tại nhà máy.
* Israel không kích Gaza làm thiệt mạng 15 người. Chính quyền Israel cho biết các cuộc không kích vào Gaza ngày 5-8 đã tiêu diệt 1 chỉ huy cấp cao của nhóm vũ trang Hồi giáo Islamic Jihad mà Tel Aviv cho là thủ phạm của những đợt tấn công vào lãnh thổ nước này. Islamic Jihad tuyên bố đã bắn 100 quả rocket vào Israel để đáp trả.
Theo Hãng tin AFP, nhất 15 người thiệt mạng trong đợt không kích của Israel trong khi Hamas, nhóm vũ trang Hồi giáo đang kiểm soát dải Gaza, nói nạn nhân bao gồm 1 trẻ em.
* Canada cấm nhập khẩu súng ngắn. Chính quyền Canada tuyên bố sẽ cấm nhập khẩu súng ngắn kể từ ngày 19-8. Đây là một phần trong biện pháp đối phó với bạo lực súng đạn được đề xuất sau hàng loạt vụ xả súng ở nước láng giềng Mỹ. Ngày 5-8, bộ trưởng an ninh công của Canada, ông Marco Mendicino, nói rằng những khẩu súng này “chỉ có mục đích duy nhất là giết người”.
* Tỉ phú Elon Musk nói mình bị Twitter lừa. Trong hồ sơ nộp lên tòa án, tỉ phú Mỹ Elon Musk cáo buộc Twitter đã lừa dối ông về các hoạt động kinh doanh quan trọng trước khi ông công bố quyết định đồng ý mua lại nền tảng mạng xã hội này với giá 44 tỉ USD.
Sau khi Twitter kiện buộc ông Musk phải thực hiện thỏa thuận thâu tóm, tỉ phú này cũng đệ đơn kiện công ty này vi phạm hợp đồng.
Ngắm núi lửa phun trào
Người dân quan sát dung nham từ một ngọn núi lửa mới phun trào ở bán đảo Reykjanes, Iceland ngày 4-8. Lần phun trào này không thải quá nhiều tro lên khí quyển. Iceland có 32 hệ thống núi lửa hiện đang hoạt động, nhiều nhất ở châu Âu. Trung bình nước này chứng kiến 1 vụ núi lửa phun trào mỗi 5 năm
Nguồn: tuoitre.vn