Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương, truyền đạt ý chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính đối với thông tin giá xăng dầu và khả năng cung cấp xăng dầu của Malaysia cho Việt Nam. Theo các đại biểu Quốc hội, nếu giá hấp dẫn, rẻ hơn các thị trường khác, hoàn toàn có thể nhập để đảm bảo nguồn cung trong nước.
Có thể nhập xăng dầu giá rẻ?
Theo đó, ngày 3.6, Bộ Công Thương có báo cáo thông tin về giá xăng dầu và khả năng cung cấp xăng dầu của Malaysia cho Việt Nam. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên theo dõi kỹ và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để xem xét, xử lý theo quy định.
Trả lời bên hành lang Quốc hội, ông Trần Văn Lâm – Ủy viên Uỷ ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội – cho biết, nếu giá hấp dẫn, rẻ hơn các thị trường khác, hoàn toàn có thể nhập để đảm bảo nguồn cung trong nước. Tất nhiên, giá cũng chỉ là một yếu tố, cần phải tính đến các yếu tố khác như tính ổn định của nguồn cung, chất lượng sản phẩm, chi phí vận chuyển…
Theo ông Lâm, nếu chúng ta mua được nguồn xăng dầu giá rẻ không lo việc Nhà nước phải trợ giá. Bởi, khi mua xăng dầu giá rẻ, Nhà nước vẫn thực hiện các chính sách thuế phí cấu thành trên giá xăng dầu. “Mua giá xăng dầu rẻ thì chi phí thuế phí cũng thấp đi, có lợi cho người tiêu dùng và nền kinh tế” – ông Lâm cho hay.
Đại biểu Quốc hội Trần Văn Lâm. Ảnh: Quochoi
GS.TS Hoàng Văn Cường – Đại biểu Quốc hội đoàn Hà Nội, Ủy viên Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân – nhận định, việc bình ổn giá xăng dầu được thực hiện qua nhiều phương thức như tăng nguồn cung, giảm thuế phí… Trong đó, giảm thuế phí là biện pháp tức thời cần điều chỉnh nhanh; giảm các phần cấu thành chi phí trong giá bán xăng dầu.
“Quan trọng vẫn phải đảm bảo nguồn cung. Nguồn cung xăng dầu hiện có nguồn trong nước từ việc tăng cường khai thác các nhà máy lọc hoá dầu; tăng nguồn cung dữ trữ để có lượng xăng dầu đủ lớn, không bị ảnh hưởng bởi biến động từ bên ngoài.
Nếu có các nguồn nhập khẩu với mức giá phù hợp, không có lý do gì chúng ta không thực hiện điều đó khi giá xăng trong nước lập đỉnh” – GS Cường cho hay.
Theo GS Cường, nếu nhập được nguồn xăng dầu giá rẻ sẽ hoà chung nguồn này với nguồn xăng dầu trong nước; không thể tách riêng lô hàng được trợ giá với hàng trong nước được, điều này không khả thi. Thậm chí gây ra yếu tố bất bình đẳng, trục lợi.
Chính vì vậy, trường hợp chúng ta có nhận được hàng trợ giá, kể cả hàng cho không thì vẫn phải thực hiện việc điều hành chung của quốc gia.
Bộ Công Thương vừa có văn bản gửi ông Trần Việt Thái – Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia – đề nghị làm rõ thông tin về giá xăng dầu và khả năng cung cấp xăng dầu của Malaysia cho Việt Nam.
Theo Bộ Công Thương, Malaysia là nước sản xuất và xuất khẩu xăng dầu lớn trên thế giới, nước này không áp dụng các loại thuế mà có chính sách trợ giá với xăng dầu người dân tiêu thụ trong nước. Chính phủ Malaysia đang trợ giá 1,65 RM (tương đương 0,4 USD) cho mỗi lít xăng RON95 và 1,85 RM (tương đương 0,45 USD) cho mỗi lít dầu diesel.
Do đó, cơ quan quản lý xăng dầu cho rằng, nếu không được Chính phủ trợ giá, giá xăng dầu của Malaysia sẽ tương đương giá xăng dầu tại Việt Nam nếu Việt Nam không áp các loại thuế. Cụ thể, giá xăng RON95 của Malaysia là 0,87 USD/lít, trong khi giá xăng của Việt Nam là 0,86 USD/lít nếu bỏ các loại thuế phí.
Trong khi đó, chính sách của Malaysia chỉ áp dụng với người bản địa, ngay cả người nước ngoài tại Malaysia mua xăng cũng không được trợ giá nên xăng dầu xuất khẩu của nước này được bán theo giá thị trường chung của khu vực.
Bộ Công Thương dẫn chứng là thời gian qua, một số doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang phải nhập khẩu xăng dầu từ thị trường Malaysia với mức giá tương đương như nhập khẩu từ các thị trường Châu Á như Singapore.
Giá xăng dầu lại tăng, làm sao để “hạ nhiệt”
Trước thông tin giá xăng dầu trong kỳ điều chỉnh chiều nay có thể chạm ngưỡng 32.000 đồng mỗi lít, trả lời bên hàng lang, ông Trần Văn Lâm cho rằng, giá xăng dầu tăng cao tạo áp lực lạm phát rất lớn, bởi xăng dầu là nguyên liệu đầu vào của nền kinh tế.
“Mục tiêu kiểm soát lạm phát của Quốc hội trong năm 2022 không vượt quá 4%, tuy nhiên, 5 tháng đầu năm, chỉ số CPI đã tăng trên 2%. Dư địa cho kiểm soát lạm phát từ giờ đến cuối năm còn rất hạn hẹp. Do đó, cần có chủ trương để kiểm soát lạm phát, hướng tới mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô” – ông Lâm cho hay.
Các chủ trương kiểm soát lạm phát, theo vị Đại biểu Quốc hội, cần áp dụng tổng thể các biện pháp như sử dụng linh hoạt Quỹ bình ổn xăng dầu, thực hiện chính sách hoãn, giảm hoặc miễn một số sắc thuế đánh trên xăng dầu; cao hơn nữa sử dụng chính sách an sinh, tác động trực tiếp vào các đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề từ việc tăng giá xăng dầu.
Khi được hỏi, xăng dầu ở ngưỡng nào là phù hợp? Ông Trần Văn Lâm cho rằng, cần cân đối, tính toán trên các yếu tố tác động đến lạm phát và đặt mục tiêu kiềm giá ở mức độ tương xứng. Nếu kiềm giá ở mức quá thấp so với thị trường thế giới sẽ có nguy cơ buôn lậu xăng dầu, xăng dầu trong nước chảy sang các quốc gia có giá cao hơn; đồng thời dễ vướng phải các vụ kiện pháp lý về chống bán phá giá, chống trợ cấp. Chính vì vậy, cần tính toán hài hoà dựa trên biến số đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát.