Biên giới Ba Lan – Belarus lại nóng

Ngày 9-11, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki nhận định làn sóng người di cư trái phép từ Belarus tràn vào Ba Lan đang ở mức chưa từng có và đe dọa đến an ninh toàn khối. Ba Lan đã điều động cảnh sát, quân đội tới hỗ trợ lực lượng biên phòng.

Đức kêu gọi EU hành động

Trước đó, Đức cũng kêu gọi EU hành động để ngăn dòng người vượt biên trái phép này. “Ba Lan hay Đức không thể đơn độc giải quyết chuyện này” – Bộ trưởng Nội vụ Đức Horst Seehofer hối thúc EU chung sức hỗ trợ Ba Lan bảo vệ biên giới.

Trước đó hôm 8-11, Bộ Quốc phòng Ba Lan công bố video cho thấy một nhóm di dân tập trung cạnh hàng rào biên giới gần làng Kuznica của Ba Lan. Họ dùng xẻng phá hàng rào trong khi binh sĩ Ba Lan xịt hơi cay trấn áp. Trước đó, nhiều video được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy hàng ngàn người di chuyển qua Belarus tiến về phía Ba Lan.

Các quan chức Ba Lan ước tính khoảng 3.000 – 4.000 người di cư đang ở gần khu vực biên giới giữa nước này với Belarus. Đài Deutsche Welle (Đức) dẫn các nguồn tin từ Belarus cho biết nhiều di dân đã dựng lều ở biên giới sau khi tìm cách phá hàng rào ngăn giữa Belarus và Ba Lan hôm 8-11.

Trong nhiều tháng qua, theo các tổ chức từ thiện, hàng trăm người di cư – chủ yếu từ Trung Đông – đã mắc kẹt ở biên giới Belarus – Ba Lan, đối mặt với thời tiết băng giá mùa đông, thiếu lương thực và chăm sóc y tế, một số người đã chết. Ba Lan đã điều hơn 12.000 binh sĩ tới bảo vệ 416km đường biên giữa nước này với Belarus.

Lại cáo buộc lẫn nhau

Căng thẳng tại biên giới Ba Lan – Belarus diễn ra trong bối cảnh Belarus đối mặt một loạt lệnh trừng phạt từ phương Tây sau vụ nước này ép máy bay của Hãng Ryanair (Ireland) chuyển hướng để bắt một nhà báo đối lập hồi tháng 5 cùng một số vấn đề khác.

Ủy ban châu Âu (EC) cáo buộc Tổng thống Alexander Lukashenko của Belarus sử dụng người di cư làm “tốt thí” để gây áp lực với EU, kêu gọi Minsk “dừng việc đẩy con người vào vòng nguy hiểm”. Theo Hãng tin TASS, Liên Hiệp Quốc cũng đã lên án việc lạm dụng người tị nạn vào các mục đích chính trị tại biên giới Ba Lan – Belarus.

Trong tháng 7, ông Lukashenko cảnh báo Belarus sẽ không còn ngăn cản các di dân không giấy tờ hợp pháp “mượn đường” qua nước ông để tới “một EU được khai sáng, ấm áp” như Hãng thông tấn Belta của Belarus dẫn lại. Sau đó, rất đông người di cư từ Iraq, Syria, Yemen và các khu vực bất ổn khác đã tìm cách vào EU trái phép qua các nước Ba Lan, Latvia và Lithuania.

Các nước châu Âu cáo buộc Belarus dùng máy bay chở người di cư từ Trung Đông và châu Phi đến thủ đô Minsk và đưa những người này đến tận ngưỡng cửa EU. Tuy nhiên, ông Lukashenko đã bác bỏ cáo buộc. Ngày 9-11, Belarus phản đối việc Ba Lan triển khai hơn 10.000 quân tới biên giới và cảnh báo Warsaw không được phép có bất cứ hành động khiêu khích nào.

Hiện EU đang xem xét áp lệnh trừng phạt mới lên Belarus. Ngày 8-11, Bộ Ngoại giao Mỹ đã lên án Belarus “dàn dựng” vụ dòng người di cư tìm cách vượt biên vào EU. Cùng ngày, người phát ngôn bộ này, ông Ned Price tuyên bố: “Nếu Belarus không chịu tôn trọng các nghĩa vụ và cam kết quốc tế cũng như còn phá hoại hòa bình và an ninh ở châu Âu, chúng tôi sẽ tiếp tục gây sức ép lên ông Lukashenko”.

Trong khi đó, đầu tuần này người phát ngôn Dmitry Peskov của Điện Kremlin nói rằng Belarus đang thực hiện “mọi biện pháp cần thiết để giải quyết tình hình một cách hợp pháp”.