Chăm sóc dinh dưỡng cho người F0 thế nào?

Chị Thảo Nguyễn, thành viên trong gia đình có tới 3/4 người là F0, chia sẻ gia đình chị phát hiện mình mắc bệnh từ cuối tháng 7, và thời điểm từ ngày 2-8 trở đi là những ngày bệnh tình nặng nhất. Chị và chồng đều bị mất khứu giác, nằm lả không ăn được, trong khi gia đình còn có con nhỏ 4 tuổi (âm tính) được cách ly ở phòng riêng.

“Vì được cách ly tại nhà nên gia đình tôi có thể ăn uống món phù hợp với nhu cầu nhất, lúc này chồng tôi cảm thấy uống được nước ấm sẽ thấy dễ chịu hơn nên anh ấy đã ăn cơm chan nước ấm, còn tôi không ăn được gì, chỉ cố ngậm miếng bánh quy trong miệng đến khi bánh tan ra rồi nuốt. Nhưng cả hai vợ chồng đều nhắc nhau cố ăn để có năng lượng chống chọi với COVID-19. Những ngày đỡ mệt hơn, đồng nghiệp đã nấu nướng để tiếp tế cho gia đình” – chị Thảo nói với Tuổi Trẻ.

Giờ này, cả nhà chị đã có kết quả xét nghiệm âm tính, đã thắng COVID-19, trong đó có phần không nhỏ của chế độ dinh dưỡng.

Chú ý chăm sóc dinh dưỡng

Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, người bệnh COVID-19 hoặc có tình trạng viêm nhiễm khác đều có nhu cầu dinh dưỡng tăng do tiêu hao nhiều năng lượng, dễ diễn tiến thành suy dinh dưỡng nếu không được chăm sóc dinh dưỡng kịp thời. Trong khi suy dinh dưỡng sẽ làm tăng thời gian điều trị và cũng dễ gặp biến chứng nặng.

“Nhu cầu dinh dưỡng của người viêm đường hô hấp trên, viêm phổi nhẹ, nhu cầu năng lượng là 27 kcl/kg thể trọng, người suy dinh dưỡng và có bệnh lý nền đi kèm cần 30 kcl/kg thể trọng. Người có cân nặng bình thường, nếu COVID-19 tiến triển thành viêm phổi nặng cần 25 – 30 kcl/kg thể trọng, người thừa cân béo phì cần dưới 25 kcl/kg thể trọng” – Bộ Y tế hướng dẫn.

Cụ thể, người bệnh cần 1gr protit/kg thể trọng, tức là nặng 60kg cần dùng từ 50 – 80gr thịt, cá/ngày, chất béo, vi chất dinh dưỡng, sữa… Người bệnh COVID-19 có thể ăn đầy đủ các loại thực phẩm như phở, bún, cháo, xúp, cơm, rau, các loại thịt cá và trái cây, miễn là người bệnh ngon miệng. Với người viêm đường hô hấp trên, viêm phổi nhẹ, Bộ Y tế khuyến cáo cung cấp 1.800 kcl/người/ngày qua các bữa ăn, người bệnh nặng và có bệnh lý nền, năng lượng cung cấp thấp hơn nhưng có kèm theo truyền dịch.

Với trẻ em, Bộ Y tế khuyến cáo nếu trẻ đang bú mẹ nên duy trì cho trẻ bú hoặc vắt sữa cho trẻ uống bằng thìa, cho trẻ ăn thường xuyên và mỗi lần một chút nếu trẻ ăn kém. Cho trẻ ăn những món trẻ thích để tránh gây nôn và làm trẻ buồn nôn. Bộ Y tế cho biết dù chưa có nhiều số liệu, nhưng biểu hiện bệnh qua những ca đã gặp cho thấy bệnh ở trẻ em nhẹ hơn so với người lớn.

Với người lớn nếu chưa có biến chứng, không nhất thiết cần chế độ ăn riêng, nhưng quan trọng phải cung cấp đủ năng lượng bởi chế độ ăn liên quan nhiều đến sức khỏe chung của cơ thể và chức năng của hệ miễn dịch.

10 nguyên tắc dinh dưỡng cho người F0

TS Vũ Thị Thanh, trưởng phòng dinh dưỡng điều trị Trung tâm dinh dưỡng lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai, khuyến cáo nếu bệnh nhân mắc COVID-19 sử dụng chế độ dinh dưỡng đầy đủ và đúng, hệ miễn dịch của cơ thể đã sản sinh ra đủ kháng thể góp thêm phần tiêu diệt virus.

* Nguyên tắc 1 và 2: Gạo, bánh mì, khoai

Tinh bột là nền tảng cung cấp đủ năng lượng cho tế bào của hệ thống miễn dịch. Đối với những bệnh nhân không có triệu chứng có thể chia làm ba bữa chính như người bình thường. Trung bình bệnh nhân sẽ ăn khoảng 200 – 250gr gạo trong một ngày tùy thể trạng. Ngoài các món chế biến từ gạo như cơm, phở, bún, có thể thay đổi các bữa ăn khoai, bánh mì, miến để đảm bảo ngon miệng.

* Nguyên tắc 3: Ăn nhiều rau

Cần lưu ý ăn các loại rau theo mùa và thường xuyên thay đổi cho đa dạng các loại vitamin. Lượng tiêu thụ thực phẩm này trong ngày khoảng 300 – 350gr, chia ra làm ba bữa. Rau mặc dù không sinh năng lượng nhưng tốt cho quá trình chuyển hóa tạo năng lượng cho tế bào.

* Nguyên tắc 4: Quả chín

Chế độ ăn của bệnh nhân cần có thêm quả chín sau mỗi bữa ăn khoảng 30 phút hoặc trong các bữa phụ. Với những loại quả có độ ngọt trung bình như dưa hấu có thể ăn khoảng 300 gr/ngày, loại quả ít ngọt hơn như dưa lê, dưa chuột có thể dùng số lượng nhiều hơn, loại quả có hàm lượng đường cao chỉ nên sử dụng khoảng 100 – 120gr như sầu riêng, chuối tiêu…

* Nguyên tắc 5: Chất đạm

Protein có vai trò quan trọng trong việc xây dựng nên cấu trúc tế bào, một bữa ăn sẽ là không đầy đủ nếu thiếu thành phần này. Protein thực vật có trong cơm, rau, đậu phụ… Protein động vật có trong các loại thịt như thịt bò, thịt heo với định lượng 50 gr/ngày, hải sản hoặc cá khoảng 80 gr/ngày, chia làm ba bữa.

* Nguyên tắc 6: Chất béo

Để đảm bảo màng tế bào được khỏe mạnh không thể thiếu thành phần này trong bữa ăn. Nếu ăn đồ luộc thì nên bổ sung thêm các loại ngũ cốc như vừng, lạc. Tuy nhiên với bệnh nhân nhiễm SARS-CoV-2, chuyên gia khuyên sử dụng dầu ăn tốt hơn vì trong dầu ăn có chứa axit béo không no, có tác dụng giảm viêm làm giảm sốt ở bệnh nhân.

* Nguyên tắc 7: Hạn chế đường

Trong chế độ ăn của bệnh nhân mắc COVID-19 cần được bổ sung thêm các loại quả xay và nước ép, có thể cho thêm đường nhưng lượng chỉ ba thìa cà phê (dưới 15 gr/ngày). Nếu không sử dụng đường có thể đổi sang quả ngọt hoặc mật ong.

* Nguyên tắc 8: Hạn chế muối

Muối là thành phần cần phải chú ý không dùng quá liều lượng để không làm tăng gánh nặng tuần hoàn đối với những bệnh nhân có triệu chứng có thể gây ra phù phổi. Lượng muối khuyến cáo trong ngày là dưới 6gr. Bên cạnh muối, người bệnh có thể dùng nước mắm.

Mỗi bữa ăn của bệnh nhân chỉ nên dùng khoảng gần 2gr muối hoặc gần 10ml nước mắm.

* Nguyên tắc 9: Nước theo khuyến cáo

Đối với những bệnh nhân không có triệu chứng tiêu chảy, dưới 55 tuổi, lượng nước được khuyến cáo là 40ml/kg cân nặng, còn trên 55 tuổi là 35ml/kg cân nặng. Với những người bệnh có kèm triệu chứng tiêu chảy, ngoài lượng nước khuyến cáo cần phải bù thêm nước.

* Nguyên tắc 10: Sữa cung cấp canxi

Bổ sung sữa vào chế độ ăn hằng ngày giúp người bệnh có đủ canxi và các nguyên tố vi lượng cần thiết hằng ngày. Lượng sữa nên được nạp vào cơ thể khoảng 400ml/ngày.