NHỮNG KHÓ KHĂN CẦN THÁO GỠ
Thống kê từ Văn phòng Điều phối xây dựng nông thôn mới (NTM) tỉnh cho thấy, đến nay 12 xã phấn đấu về đích trong năm 2017 đã đạt từ 11-16 tiêu chí. Các tiêu chí chưa đạt chủ yếu là tiêu chí khó, cần nhiều vốn, như trường học, đường giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, điện. Vì vậy, phát huy nội lực, nâng cao tính chủ động là việc làm cần thiết của các xã trong giai đoạn hiện nay để về đích đúng lộ trình.
KHÓ VÌ THIẾU VỐN
Theo Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh, trừ nguồn lực để thực hiện đường giao thông nông thôn theo cơ chế đặc thù đang được triển khai tương đối thuận lợi, còn đến đầu tháng 4-2017, tỉnh vẫn chưa có quyết định phân bổ chi tiết vốn ngân sách Trung ương 66,2 tỷ đồng, trong đó có 44 tỷ đồng đầu tư phát triển và 22 tỷ đồng vốn sự nghiệp. Các xã đang vận động nhân dân, doanh nghiệp đóng góp xây dựng các công trình trên tinh thần tự nguyện. Tuy nhiên, ở một số xã do có ít doanh nghiệp hoạt động, lại thêm nông sản mất mùa nên việc vận động gặp không ít khó khăn, nhất là những xã có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.
Nhà văn hóa ấp Hiệp Tâm, xã Lộc Hiệp (Lộc Ninh) cần xây mới để xã về đích NTM theo kế hoạch
Trong làm đường giao thông nông thôn theo cơ chế đặc thù, một số huyện, thị xã đến nay vẫn chưa cân đối được vốn hỗ trợ đá, cát. Nhiều nơi khan hiếm đá, cát cục bộ làm ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng các công trình. Đặc biệt, tỉnh có chủ trương cho huyện, thị xã và các xã thực hiện bán đấu giá quyền sử dụng đất để lấy kinh phí đầu tư cơ sở hạ tầng, nhưng hầu hết đều đang gặp khó khăn trong hoàn tất hồ sơ và các thủ tục liên quan. Bà Đỗ Thị Lộc, Chủ tịch UBND xã Tiến Thành (Đồng Xoài) cho biết, hiện Tiến Thành đã hoàn thành 14/19 tiêu chí. 5 tiêu chí chưa đạt là giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, hình thức tổ chức sản xuất và môi trường. Thời gian qua, người dân xã Tiến Thành đã đóng góp hơn 1,2 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc huy động sức dân để cùng Nhà nước hoàn thành các tiêu chí còn lại gặp rất nhiều khó khăn. Đặc biệt là xây dựng, sửa chữa, mua sắm trang thiết bị cho các nhà văn hóa ấp. Trong đó, nhà văn hóa ấp 1B đã xác định vị trí đất nhưng chưa giải phóng được mặt bằng và thiếu vốn đầu tư xây dựng với tổng kinh phí khoảng 1,5 tỷ đồng. Ngoài ra, để về đích NTM vào cuối năm 2017, Tiến Thành cần tỉnh hỗ trợ khoảng 1,5 tỷ đồng để đào mới và nạo vét mương thoát nước bàu Tà Băng (ấp 1B) do khu vực này trũng, thường xảy ra ngập lụt vào mùa mưa. Đồng thời hỗ trợ kinh phí đấu nối cống thoát nước đường Phạm Ngọc Thạch và đường Hải Thượng Lãn Ông ra quốc lộ 14; nâng cấp cống thoát nước số 2 trên quốc lộ 14. Khu tái định cư ấp 1 do Sở Xây dựng làm chủ đầu tư chưa thực hiện đồng bộ về đường giao thông và hệ thống cấp thoát nước làm ảnh hưởng đến một số tiêu chí của xã.
Là xã đặc biệt khó khăn, đời sống người dân còn nghèo nên việc huy động nhân dân đóng góp ở Tân Lợi (Đồng Phú) không dễ. Đến nay, xã mới hoàn thành 13/19 tiêu chí. Toàn xã còn 4 cụm dân cư chưa có điện sử dụng, 40 hộ nghèo, khó khăn về nhà ở. Trong đó có 16 hộ trong quy hoạch Khu đô thị – dịch vụ – công nghiệp Đồng Phú nên không thể sửa chữa nhà ở. Đặc biệt, trên địa bàn xã có 3 tổ hợp tác hoạt động nhưng trụ sở chính của các tổ hợp tác này đều ở xã Tân Hưng. Toàn xã hiện còn 132 hộ nghèo, 77 hộ cận nghèo; 6 tuyến đường cần dặm vá, sửa chữa, 2 nhà văn hóa ấp cần được sửa chữa, cải tạo, mua sắm trang thiết bị. Để về đích NTM vào cuối năm nay thì Tân Lợi hiện cần khoảng 39 tỷ đồng.
Chủ tịch UBND xã Lộc Hiệp (Lộc Ninh) Hoàng Thiên Sơn cho biết, ngoài khó khăn về đường giao thông, trường học, Lộc Hiệp có 2 nhà văn hóa ấp xuống cấp nghiêm trọng buộc phải xây dựng mới với kinh phí khoảng 1,5 tỷ đồng/nhà văn hóa. Xã Lộc Thái (Lộc Ninh) thiếu quỹ đất công để mở rộng các thiết chế văn hóa, công trình công cộng. Chợ xã Thành Tâm (Chơn Thành) được doanh nghiệp đầu tư khang trang, hiện đại nhưng không hoạt động do thói quen buôn bán tại chợ tự phát và dải phân cách phía trước chợ không thuận lợi với người dân khi đi vào mua sắm…
CẦN PHÂN KỲ ĐẦU TƯ
Gốc rễ của xây dựng NTM là do nhân dân, xuất phát từ ý thức người dân chứ không phải trông chờ kinh phí của Nhà nước để xây dựng các công trình to lớn nhưng hoạt động không hiệu quả. Bởi vậy, để nâng cao thu nhập cho người dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo đòi hỏi các xã phải tăng cường chuyển giao khoa học – kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với đặc thù địa bàn. Các hợp tác xã, tổ hợp tác tích cực tìm kiếm thị trường, hỗ trợ nông dân bao tiêu sản phẩm, đào tạo nghề cho lao động nông thôn…
Phó chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM của tỉnh LƯỜNG ĐÌNH HẢI
Ông Lường Đình Hải, Phó chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM của tỉnh cho rằng, xây dựng NTM là cần thiết song không thể nóng vội chạy theo thành tích mà phải làm đến đâu chắc đến đó. Đặc biệt, cần ưu tiên thực hiện những tiêu chí thiết yếu phục vụ đời sống, sản xuất, tăng thu nhập cho người dân, từ đó có đối ứng trở lại. Trong điều kiện vốn có hạn, việc xây dựng cơ sở hạ tầng nên phân kỳ thực hiện. Đường nhựa, bê tông làm đến đâu, vận động nhân dân lắp đèn đường, trồng cây xanh tạo cảnh quan đến đó. Đặc biệt, cần có giải pháp tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho đồng bào dân tộc thiểu số. Xây dựng NTM về đích hay không, nhanh hay chậm quan trọng là ở cách làm. Muốn vậy, các xã phải đặc biệt làm tốt tuyên truyền, vận động. Bởi khi tư tưởng người dân đã thông thì vấn đề kinh phí không còn là chuyện cấp bách.Khó khăn chung đối với các xã đăng ký về đích NTM năm 2017 hiện nay là thời gian thực hiện không còn dài, trong khi vốn có hạn, các công trình cơ sở hạ tầng cần kinh phí lớn phụ thuộc vào vốn hỗ trợ từ các cấp và sự đóng góp tích cực của toàn xã hội. Tuy nhiên, có những việc không cần nhiều kinh phí như: Bảo vệ môi trường, ăn ở vệ sinh, xây dựng nếp sống văn minh, khu dân cư văn hóa… các xã có thể chủ động tuyên truyền người dân tự giác thực hiện. Đặc biệt, trước nguồn vốn ngân sách phân bổ còn eo hẹp, các xã phải có giải pháp trong huy động nguồn lực dân cư, phương án xây dựng, tránh tình trạng hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch xây dựng NTM nhưng chất lượng công trình không đảm bảo, nợ đọng xây dựng chồng chất.
Nguồn Báo Bình Phước