Doanh nghiệp “ma” và những phi vụ hàng lậu- Bài: Điểm mặt doanh nghiệp “ma”

Tuy nhiên, DN không tái xuất sang Campuchia mà đưa hàng vào tiêu thụ nội địa. Điều đáng chú ý, khi tiến hành điều tra xác minh tại địa chỉ đăng kí hoạt động của DN này, Đội Kiểm soát Hải quan-Cục Hải quan TP.HCM phát hiện đây là DN “ma”, không có thực tại địa chỉ đăng kí kinh doanh.

Cùng thời gian trên, Công ty TNHH Thành Như Ý (TP.Đà Lạt- Lâm Đồng) đăng kí làm thủ tục nhập khẩu qua Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3. Trên tờ khai hải quan, đại diện DN khai báo hàng hóa có trọng lượng trên 8 tấn gồm đồ điện, điện tử, đồ gia dụng, trị giá trên 3.500 USD. Qua kiểm tra thực tế lô hàng, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 phát hiện trong lô hàng của Công ty TNHH Thành Như Ý có nhiều hàng hóa vi phạm pháp luật hải quan, như: Hàng cấm, hàng NK có điều kiện, trị giá 526 triệu đồng. Xác minh tại địa chỉ DN đăng kí kinh doanh cho thấy, DN không hoạt động tại địa chỉ đăng kí kinh doanh, không có bảng tên công ty… Người đại diện pháp luật công ty luôn né tránh, không hợp tác với cơ quan Hải quan trong việc xử lý lô hàng vi phạm.

Cùng với mục đích NK hàng cấm, hàng lậu, để tạo lí lịch DN sạch, các đối tượng đã vi phạm pháp luật hải quan thường bỏ DN cũ để thành lập DN mới, tránh vào danh sách DN vi phạm nhiều lần- thuộc đối tượng rủi ro cao, để tiếp tục vi phạm.

Trong thời gian qua, Cục Hải quan TP.HCM đã phát hiện một số vụ buôn lậu, gian lận thương mại lớn. Những DN đứng tên mở tờ khai hải quan NK số hàng vi phạm lại là những DN “sạch” vừa mới được cấp phép thành lập. Cuối năm 2016, PC46 -Công an TP.HCM phối hợp với Đội Kiểm soát Hải quan- Cục Hải quan TP.HCM, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 thực hiện khám xét một lô hàng đã thông quan qua luồng Vàng, phát hiện toàn bộ hàng hóa trong container là hàng điện tử, điện lạnh. Để nhập lậu số hàng này, khi khai báo hải quan, DN khai báo là mặt hàng cao lanh dạng hạt, xuất xứ từ Nhật Bản, nên lô hàng được hệ thống phân luồng Vàng. Theo tìm hiểu của chúng tôi, DN này mới được cấp mã số thuế ngày 13/7/2016 và đi vào hoạt động từ 15/7/2016. Với thông tin “sạch”, như: DN làm thủ tục lần đầu, mặt hàng khai báo nhập khẩu không thuộc diện quản lý chuyên ngành… nên không bị cảnh báo rủi ro và được hệ thống phân luồng Vàng (kiểm tra hồ sơ hải quan).

Theo Đội Kiểm soát Hải quan – Cục Hải quan TP.HCM, qua công tác đấu tranh trọng điểm, Đội Kiểm soát Hải quan nhận định, việc quản lý hoạt động của DN có nhiều cơ quan, ban ngành cùng quản lý, tuy nhiên, thời gian qua, vẫn còn tình trạng DN “ma” do các đối tượng xấu núp bóng chỉ thành lập DN trong thời gian ngắn, thuê mướn người lao động không có trình độ, kiến thức làm giám đốc rồi lấy tư cách pháp nhân của DN này nhập khẩu hàng cấm, hàng lậu, trốn thuế. Có những trường hợp giám đốc DN là thợ hồ, thợ vá xe chẳng biết gì đến việc thành lập DN, thậm chí cả những người đã chết từ lâu vẫn được đứng tên là người đại diện pháp luật của DN (!?), nhưng vẫn được cơ quan quản lí cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

Trước thực trạng nhiều DN “ma” đứng tên NK hàng hóa vi phạm pháp luật bị cơ quan Hải quan phát hiện trong thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Tổng cục Hải quan và Cục Hải quan TP.HCM, Đội Kiểm soát Hải quan – Cục Hải quan TP.HCM đã “điểm mặt, chỉ tên” 78 DN “ma” để đưa vào danh sách DN trọng điểm và có biện pháp phòng ngừa. Bên cạnh đó, lực lượng chống buôn lậu Cục Hải quan TP.HCM cũng đưa vào danh sách trọng điểm những DN thường xuyên vi phạm pháp luật hải quan, kinh doanh mặt hàng nhạy cảm, kinh doanh theo phương thức tạm nhập-tái xuất, quá cảnh, chuyển cửa khẩu; DN bỏ địa chỉ kinh doanh theo thông báo của cơ quan Thuế; DN thường xuyên hủy tờ khai, sửa chữa, khai bổ sung (khi có thông tin lô hàng phải kiểm tra thực tế) hoặc thay đổi lộ trình, điều chỉnh cảng đích, thay đổi tên người nhận hàng trên manifest. Hay những DN bỏ địa chỉ kinh doanh sau đó thành lập DN khác; DN thường xuyên đăng ký kiểm tra hàng hóa vào giờ cao điểm; cá nhân nhập khẩu hàng hóa thường xuyên và xuất nhập cảnh thường xuyên. Đồng thời lưu ý các DN thường xuyên thực hiện hợp đồng ủy thác xuất nhập khẩu, DN hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực kho ngoại quan…

Cục Hải quan TP.HCM cũng đề nghị khi cấp phép thành lập DN hoặc thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh, các cơ quan có thẩm quyền phải xác minh rõ nhân thân người đại diện pháp luật và địa chỉ hoạt động kinh doanh của DN, tránh tình trạng DN sử dụng giấy tờ giả để làm thủ tục. Có làm tốt công tác này thì hạn chế phần nào DN “ma”, việc điều tra xác minh sẽ thuận lợi, có thể sẽ xác định được các đối tượng đứng phía sau.

Lê Thu