Tin thế giới 18-11: Chiến sự ở Ukraine trong tuyết rơi; Mỹ lo khủng bố bằng drone gắn bom

* Tuyết đầu mùa rơi ở Ukraine giữa lúc Nga tiến hành đợt tấn công mới. Theo Hãng tin AFP, Nga tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào các thành phố trên khắp Ukraine ngày 17-11. Đây là đợt tấn công mới nhất ảnh hưởng tới cơ sở hạ tầng năng lượng của nước này, khi mùa đông đã bắt đầu và nhiệt độ giảm xuống.

Các nhà báo của AFP có mặt tại một số thành phố của Ukraine cho biết các cuộc tấn công mới nhất của Nga trùng với đợt tuyết đầu mùa, sau khi các quan chức ở Kiev cảnh báo về những ngày “khó khăn” sắp tới. Chính quyền khu vực thủ đô Kiev cho biết: “4 tên lửa và 5 máy bay không người lái Shahed đã bị bắn hạ ở Kiev”.

* Ukraine cử chuyên gia tới Ba Lan. Ngày 17-11, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết các chuyên gia Ukraine đã tới Ba Lan tham gia điều tra nguồn gốc tên lửa rơi trên lãnh thổ Ba Lan khiến 2 người chết.

“Các chuyên gia của chúng tôi đã có mặt tại Ba Lan. Chúng tôi hy vọng họ sẽ nhanh chóng tiếp cận được hiện trường” – Ngoại trưởng Kuleba viết trên Twitter.

Ba Lan cho biết một quả tên lửa rơi xuống làng Przewodow, cách biên giới với Ukraine khoảng 6km, vào hôm 15-11 khiến 2 người chết. Nga phủ nhận trách nhiệm, còn Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói đây không phải là tên lửa Ukraine.

Tuy nhiên, Ba Lan và NATO kết luận sơ bộ rằng đây có thể là tên lửa phòng không của Ukraine “bay lạc”, chứ không phải do Nga phóng.

* Bà Pelosi từ chức lãnh đạo Đảng Dân chủ ở Hạ viện sau gần 20 năm, ông Biden lên tiếng. Ngày 17-11, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng người Mỹ nợ Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi một “món nợ sâu sắc về lòng biết ơn” trong bối cảnh bà Pelosi thông báo sẽ từ chức lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Hạ viện sau gần 20 năm, khi Đảng Cộng hòa quay lại kiểm soát Hạ viện vào tháng 1-2023.

Ông Biden đánh giá phản ứng của bà Pelosi với vụ bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội Mỹ năm ngoái đã cho thấy bà là “người bảo vệ nền dân chủ quyết liệt”, và bà sẽ được nhớ đến là chủ tịch Hạ viện “có ảnh hưởng nhất” trong lịch sử Mỹ. Bà Pelosi là người phụ nữ đầu tiên trở thành chủ tịch Hạ viện Mỹ.

* Nga phản ứng sau khi tòa án Hà Lan ra phán quyết vụ máy bay MH17. Theo Hãng tin Tass, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Ivan Nechayev cho biết nước này sẽ xem xét kỹ lưỡng phán quyết của tòa án Hà Lan và “sẵn sàng đưa ra bình luận sau khi kiểm tra tài liệu pháp lý này”.

Trước đó, tòa án tại Hà Lan ngày 17-11 cho rằng máy bay MH17 của Hãng hàng không Malaysia Airlines bị bắn rơi vào năm 2014 bởi một tên lửa do Nga sản xuất, phóng lên từ một cánh đồng ở miền đông Ukraine, nơi lực lượng ly khai thân Nga kiểm soát vào lúc đó. Tòa tuyên án tù chung thân ba người đàn ông vì vai trò của họ trong vụ việc, còn một người thứ tư trắng án.

* Ít nhất 21 người thiệt mạng, nhiều người khác bị thương do hỏa hoạn ở Dải Gaza. Theo Hãng tin Reuters, đám cháy bùng phát tại một tòa nhà nơi cư dân tham dự tiệc tùng ở Dải Gaza.

Lính cứu hỏa phải mất hơn một giờ vào hôm 17-11 để khống chế đám cháy khổng lồ bùng lên từ tầng trên cùng của tòa nhà 4 tầng trong trại tị nạn Jabalia đông dân cư ở phía bắc Dải Gaza.

* IAEA thông qua nghị quyết chỉ trích Iran, Tehran phản ứng. Ngày 17-11, Hội đồng thống đốc của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) với 35 thành viên đã thông qua nghị quyết chỉ trích Iran vì thiếu hợp tác, trong bối cảnh các cuộc đàm phán nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 để ngăn chặn Tehran sở hữu bom hạt nhân bị đình trệ.

Nghị quyết nhấn mạnh Iran cần “hành động để thực hiện các nghĩa vụ pháp lý của mình”, và điều này là “cần thiết và cấp bách”. IAEA đã và đang thúc giục Iran giải thích về sự hiện diện của uranium nhân tạo không khai báo được tìm thấy tại ba địa điểm trong quá khứ, đồng thời kêu gọi “tiếp cận các địa điểm và vật liệu” cũng như thu thập các mẫu.

Phản ứng cùng ngày, Iran cảnh báo nghị quyết được IAEA thông qua có thể “ảnh hưởng đến quá trình hợp tác của đất nước chúng tôi” với cơ quan giám sát hạt nhân này của Liên Hiệp Quốc, theo Hãng tin AFP.

* FBI điều tra các trường hợp dùng drone gắn bom tự chế. Ngày 17-11, Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Christopher Wray cho biết cơ quan này đang điều tra việc một số người điều khiển máy bay không người lái (drone) được trang bị bom tự chế bên trong nước Mỹ. Theo Hãng tin AFP, ông Wray không cung cấp thông tin chi tiết về các vụ việc này.

“Chúng tôi đang điều tra một số trường hợp ở Mỹ cố gắng vũ khí hóa máy bay không người lái bằng thiết bị nổ tự chế (IED)” – ông Wray nói trong phiên điều trần trước Thượng viện Mỹ.

* Trung Quốc lập đại học quốc gia dành cho người cao tuổi. Theo Thời báo Hoàn Cầu, ngày 17-11, Bộ Giáo dục Trung Quốc thông báo họ đã quyết định thành lập một đại học quốc gia dành cho người già – động thái mà các chuyên gia tin rằng nhằm đối phó với xã hội đang già hóa và xây dựng một xã hội học tập suốt đời bất chấp tuổi tác.

Theo đó, “Đại học quốc gia dành cho người cao tuổi” sẽ được lập ra và sáp nhập với Đại học Mở Trung Quốc (ngôi trường dành cho người trưởng thành học tập suốt đời, với trụ sở chính ở Bắc Kinh, 45 chi nhánh, 3.735 trung tâm học tập). Các sinh viên theo học sẽ từ 60 tuổi trở lên và chương trình giảng dạy trải rộng từ ngoại ngữ, kỹ năng máy tính, âm nhạc và khiêu vũ cho đến nhiếp ảnh, hội họa, thể thao, nấu ăn, thủ công và các kỹ năng khác.